Voor welke weerfenomenen waarschuwt het KNMI? Wanneer wordt er een code geel, oranje of rood uitgegeven?
Het KNMI geeft waarschuwingen uit voor de volgende weerfenomenen. Klik op het fenomeen voor de risico's en adviezen.
Gladheid door ijzel
Gladheid door sneeuw
Hitte
Kou
Mist
Onweersbuien
Wind- en waterhozen
Windstoten
Zware regen
Het KNMI heeft als overheidsinstituut de veiligheidstaak om weerwaarschuwingen uit te geven. Het KNMI waarschuwt als het weer een risico is, om bij te dragen aan een veilig en bereikbaar Nederland. Door tijdig te waarschuwen kunnen mensen zich voorbereiden op gevaarlijk weer waardoor de kans op schade en letsel beperkt wordt. De impact van gevaarlijk weer is het uitgangspunt voor de waarschuwingen. Met algemene adviezen wil het KNMI de impact van gevaarlijk weer beperken.
Het KNMI geeft weerwaarschuwingen per provincie, voor het IJsselmeergebied, de Waddenzee en de Waddeneilanden uit. In veel gevallen zijn gevaarlijke weersituaties plaatselijk, zoals extreme neerslag, onweersbuien of gladheid. Elke provincie wordt afzonderlijk bekeken. Het kan dus zijn dat voor de ene provincie code oranje geldt terwijl in een andere provincie niets aan de hand is.
Het KNMI gebruikt internationale waarschuwingskleuren om de impact van gevaarlijk weer aan te geven. Het waarschuwen door middel van kleuren geeft het KNMI de mogelijkheid om waarschuwingen voor gevaarlijke weersituaties op te schalen. Er kunnen voor alle weertypen - neerslag, temperatuur, wind, onweersbuien - code geel, oranje en rood worden uitgegeven. Hierbij staat met name de impact van het weer centraal. De KNMI kleurcoderingen sluiten aan bij de internationale standaarden. De website Meteoalarm geeft alle uitstaande waarschuwingen van Europese landen weer.
Het verwachte weertype geeft geen aanleiding voor het uitgeven van een waarschuwing
Er is kans op gevaarlijk weer. Dit zijn weersituaties die in Nederland vaak voorkomen waarbij het raadzaam is op te letten, met name als men onderweg is. Code geel kan 48 uur voordat het weerfenomeen optreedt, worden uitgegeven.
Er is grote kans op gevaarlijk weer waarbij de impact groot is met mogelijk schade, letsel of veel overlast. Dit kan plaatselijk zijn. Code oranje kan 24 uur van tevoren worden afgegeven.
Dit is een weeralarm waarbij extreem weer een grote impact op de samenleving heeft. De weersituatie kan voor zoveel schade, letsel en overlast zorgen dat het maatschappij-ontwrichtend kan zijn. Dit kan heel plaatselijk zijn. Code rood wordt op zijn vroegst 24 uur uitgegeven voordat het weerfenomeen zich voordoet. Code rood kan ook uitgegeven worden als er een kleine kans is op een extreme weersituatie, maar de veiligheidsrisico’s groot zijn.
| Code geel | Code oranje | |
|---|---|---|
| Regen | Verkeershinder door aquaplaning, of ≥ 50 mm in 24 uur | ≥ 75 mm in 24 uur |
| Gladheid & sneeuw |
De volgende richtlijnen worden aangehouden:
|
De volgende richtlijnen worden aangehouden:
|
| Onweersbuien |
Plaatselijke onweersbuien met plaatselijk één of meer van de volgende verschijnselen:
|
Georganiseerde onweersbuien met plaatselijk één of meer van de volgende verschijnselen:
|
| Windstoten | ≥ 75 km per uur Kust, winterhalfjaar: 90 km per uur |
≥ 100 km per uur |
| Temperatuur (hitte/koude) |
De volgende richtlijnen worden aangehouden:
Windchill < -15 °C |
De volgende richtlijnen worden aangehouden:
Windchill < -20 °C |
| Zicht | < 200 m | < 10 m |
| Hozen | Bij waarneming (geen standaard tijdsduur) |
De meteorologische richtlijnen voor code oranje en rood zijn hetzelfde. Bij alle waarschuwingen is de verwachte impact leidend. De mate waarin het weer een risico is, bepaalt of het KNMI code geel, oranje of rood uitgeeft. Dit gebeurt op basis van een impactanalyse waar verschillende overheids- en brancheorganisaties bij betrokken zijn. Lees meer over hoe de waarschuwingen van het KNMI tot stand komen.
Op knmi.nl is te zien of er waarschuwingen van kracht zijn. Waarschuwingen voor code oranje en code rood worden door KNMI gedeeld op X, Mastodon en Instagram stories en verschijnen op NOS teletekst (pagina 713). In onze nieuwe app die najaar 2024 wordt uitgebracht is het mogelijk meldingen te ontvangen voor de waarschuwingen.
Door eerder en preciezer te waarschuwen kan de impact van gevaarlijk weer verminderen
Het KNMI volgt als innovatief kennisinstituut de ontwikkelingen op het gebied van waarnemingen, big data en modellen op de voet. Maar houdt ook maatschappelijke ontwikkelingen zoals social media in de gaten. Deze ontwikkelingen maakt steeds gedetailleerdere en specifiekere weersverwachtingen mogelijk. Door eerder en preciezer te waarschuwen kan de impact van gevaarlijk weer verminderen.
De afgelopen jaren en de komende jaren werken we aan een verfijning van de weerwaarschuwingen. Dit als onderdeel van het Early Warning Centre (EWC), een zogenaamd nationaal waarschuwingsadviescentrum. Hierbij ligt de nadruk op impact. We communiceren niet alleen wat het weer gaat worden maar ook de gevolgen die het weer kan hebben en we geven daarbij advies. Naast publiekswaarschuwingen via de KNMI-app is er ook aandacht voor producten voor professionele gebruikers zoals veiligheidsregio’s en waterschappen. In dit artikel van november 2024 is te lezen wat er is veranderd – en er nog gaat veranderen - in onze weerwaarschuwingen.
