Seismologie afdeling KNMI
Seismologie afdeling ©KNMI/Tineke Dijkstra
Achtergrond

Jaaroverzicht aardbevingen 2017

In 2017 zijn er in totaal 18 aardbevingen opgetreden in het Groningen-gasveld met een magnitude hoger dan 1,5 op de schaal van Richter.

Het zwaartepunt van het seismisch moment, een maat voor de vrijgekomen energie, is het afgelopen jaar een paar kilometer naar het noorden verschoven. 

De zwaarste beving was op 27 mei in Slochteren

Het aantal aardbevingen in 2017 geeft een lichte stijging ten opzichte van 2016 waarin 13 bevingen werden geregistreerd, zoals volgt uit figuur 1. De zwaarste beving van het afgelopen jaar, met een magnitude van 2,6, gebeurde op 27 mei in Slochteren. Daarnaast zijn er bij het Drentse Emmen twee bevingen geregistreerd.

Er hebben geen natuurlijke bevingen plaatsgevonden. Aardbevingen die het gevolg zijn van gaswinning worden geïnduceerde aardbevingen genoemd. De meeste van deze bevingen treden op in het Groningen-gasveld, een aantal in het gasveld in Drenthe. Naast het kijken naar de kracht en het aantal bevingen kun je ook kijken naar het seismisch moment, een maat voor de energie die vrijkomt bij een aardbeving.

Verschuiving seismisch moment naar noorden

Het seismisch moment wordt op basis van de magnitude uitgerekend. Per jaar kan het zwaartepunt van het seismisch moment worden bepaald. Dit is een gewogen gemiddelde waarbij zowel het aantal bevingen als de sterkte meegenomen wordt. Afgelopen jaar was het seismisch moment hoger dan in 2016 (figuur 3). Oorzaak is de grotere beving van 2,6 waarbij meer energie vrij is gekomen en een hoger aantal bevingen dan vorig jaar. Het zwaartepunt van het seismisch moment in het Groningen-gasveld is het afgelopen jaar een paar kilometer naar het noorden verschoven.

grafiek met jaarlijks aantal aardbevingen boven de 1,5 magnitude in het Groningenveld in 2017.
Figuur 1. Jaarlijks aantal aardbevingen boven de 1,5 magnitude in het Groningenveld in 2017. ©KNMI
Figuur 2. Aantal bevingen in 2017 in het Groningenveld tot heden.
Figuur 2. Aantal bevingen in 2017 in het Groningenveld tot heden. ©KNMI
Figuur 3. Het totale seismische moment per jaar (boven) en het zwaartepunt van het seismische moment is een paar kilometer naar het noorden verschoven.
Figuur 3. Het totale seismische moment per jaar (boven) en het zwaartepunt van het seismische moment is een paar kilometer naar het noorden verschoven. ©KNMI

Geregistreerde kleine aardbevingen

Het meetnetwerk is sinds 2015 aanzienlijk uitgebreid

In de figuren 1 en 2 worden bevingen aangegeven met een magnitude boven 1,5 op de schaal van Richter. Deze magnitude is zo gekozen dat het aantal bevingen sinds 1991 met elkaar vergeleken kunnen worden. Aanvankelijk bestond het meetnetwerk uit veel minder sensoren dan nu. Sinds 2015 is het meetnetwerk aanzienlijk uitgebreid, met honderden geofoons in boorgaten en versnellingsmeters aan het oppervlak. Hiermee is het netwerk dicht genoeg geworden om ook alle bevingen tussen een magnitude van  0,5 en 1,5 waar te nemen. Voor 2015 konden veel van de bevingen met een magnitude lager dan 1,5 niet gemeten worden. Deze gegevens worden geregistreerd en zijn beschikbaar via het dataportaal van het KNMI.

Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen