Cyclonen kunnen windsnelheden bereiken tot 300 kilometer per uur. Afhankelijk van het gebied waar ze ontstaan heten ze orkanen of hurricanes (Caribisch gebied) of tyfonen (Stille Oceaan). Lees een overzicht met voorbeelden van verwoestende cyclonen.
Tropische cyclonen kunnen ontstaan boven zee bij een zeewatertemperatuur van minstens 27 graden. De verwoestende uitwerking is het grootst in kustgebieden en op eilanden. Dit komt vooral doordat ze huizenhoge golven, hevige regen en modderstromen veroorzaken.
Zodra de cycloon landinwaarts koerst, neemt het windgeweld meestal snel in kracht af. Wel valt er vaak veel regen, soms meer dan 500 millimeter in een dag. Komt de cycloon terug boven de warme zee, dan neemt ook de wind weer toe.
In het 'oog' van de cycloon, met een doorsnede van 30 tot 50 kilometer, klaart het op en is het nagenoeg windstil. Zodra het oog voorbij is, steekt de storm aan de achterkant weer op vanuit een andere richting.
Meteorologen kunnen de baan van een storm en de windkracht met een redelijke nauwkeurigheid enkele dagen van tevoren berekenen. Zo kan de bedreigde bevolking op tijd worden gewaarschuwd en voorzorgsmaatregelen nemen.
Met name in de Verenigde Staten is het aantal slachtoffers dat een storm opeist daardoor de laatste decennia sterk beperkt. Vooral in gebieden met een gebrekkiger communicatie en slechte woonomstandigheden veroorzaken tropische stormen soms nog veel slachtoffers.
In Nederland komen cyclonen met windsnelheden tot 300 kilometer per uur niet voor. Wel kunnen de restanten Europa bereiken, maar dan als gewone depressies. Tropische cyclonen komen ook in een andere tijd van het jaar voor dan stormen in Europa. In de Verenigde Staten loopt het orkaanseizoen van juni tot december. Europa kent de zwaarste stormen tussen november en april.
De schaal van Saffir & Simpson deelt tropische cyclonen in 5 klassen in. Klasse 1 zijn stormen met een wind van gemiddeld minstens 117 kilometer per uur en hoogstens 152 kilometer per uur. Een cycloon met een gemiddelde wind van meer dan 248 kilometer per uur zit in klasse 5 en wordt extreem gevaarlijk genoemd.
Klasse | Omschrijving | Windsnelheid (km/h) | Schade* |
1 | Zwak | 118-152 | Meest lichte schade |
2 | Matig | 153-176 | Dak- en vensterschade en belangrijke schade aan bomen en gewassen |
3 | Krachtig | 177-208 | Grote schade met uitgebreide vernielingen aan gebouwen |
4 | Zeer krachtig | 209-248 | Zeer groot: daken weggeblazen, veel waterschade op de begane grond van gebouwen aan de kust |
5 | Verwoestend | meer dan 248 | Catastrofaal: vrijwel alle daken weggeblazen, evenals kleine lichtere bouwsels en grote schade aan gebouwen |
*Officiële omschrijvingen National Hurricane Center