Het was de afgelopen maand heel warm in Europa. In Portugal en Spanje was het veruit de warmste maand sinds het begin van de metingen. Ook in Nederland is het de warmste juni in ruim honderd jaar. In Frankrijk en Zwitserland was alleen de zomer van 2003 warmer.
De warmte bracht veel problemen met zich mee: de hevige bosbranden in Portugal en Spanje werden mede veroorzaakt door de hitte en in veel landen was een hitteplan van kracht om kwetsbare groepen te beschermen. Internationale wetenschappers, waaronder van het KNMI, onderzochten hoe sterk het versterkte broeikaseffect de warmte beïnvloed heeft.
De juni-temperaturen laten in alle bovengenoemde landen een duidelijke opwaartse trend zien. In Spanje en Portugal is het gemiddeld nu 2,5 graad warmer dan een eeuw geleden, in Nederland is dit ruim 1,5 graad. Daarbovenop kwam afgelopen juni een afwijking van 2 tot 3 graden in de maandgemiddelde temperatuur door de natuurlijke variatie van het weer, in dit geval voornamelijk een hogedrukgebied boven West-Europa.
Door de trend met hogere gemiddelde temperaturen zijn deze extra hoge temperaturen minder zeldzaam geworden. In Portugal en Spanje kunnen we volgens de laatste inzichten zo'n warme juni ongeveer elke 30 jaar verwachten (3% kans elk jaar), in Nederland is dat elke 20 jaar (5% kans elk jaar).
Het World Weather Attribution team, aangevuld met wetenschappers uit Frankrijk, Zwitserland en Engeland, heeft uitgerekend in hoeverre de trend te verklaren is door de uitstoot van broeikasgassen en andere veranderingen. Hiervoor zijn vijf (groepen van) klimaatmodellen gebruikt. Eén bleek de variaties in zomertemperaturen in West Europa te overschatten en werd uiteindelijk niet meegenomen. De modellen die door het IPCC gebruikt zijn laten een bijna even grote opwarming zien als waargenomen. Het klimaatmodel EC-Earth dat mede op het KNMI ontwikkeld wordt ondersteunt de conclusie dat het grootste deel van de opwarming door broeikasgassen veroorzaakt wordt. De twee andere modellen onderschatten de opwarming ten opzichte van de waarnemingen.
Uit deze modelresultaten blijkt dat de kans op een warme juni een factor tien is toegenomen in Spanje en Portugal, een factor vier in Frankrijk, Zwitserland, Nederland en Centraal Engeland, en een factor twee in België.
De klimaatmodellen laten ook zien dat zulke temperaturen heel normaal zullen zijn rond het midden van de eeuw als nu geen actie wordt ondernomen om de uitstoot van broeikasgassen sterk terug te dringen.
Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...
22 juli 2024 - NieuwsberichtHoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...
17 juli 2024 - KlimaatberichtVandaag, 15 juli is het precies 20 jaar geleden dat de Aura-satelliet werd gelanceerd, met daar a...
15 juli 2024 - NieuwsberichtMet indrukwekkend veel detail heeft satelliet EarthCARE zijn eerste metingen verricht van de hoev...
12 juli 2024 - Klimaatbericht