In januari stroomde ijskoude lucht uit het noordpoolgebied over het noorden van Scandinavië. In Abisko in het noorden van Zweden werd het maar liefst 35 graden onder nul. Een dergelijke koudegolf zou zonder klimaatverandering zo'n 4 graden kouder zijn geweest. Dat blijkt uit onderzoek van World Weather Attribution (WWA), een internationaal team van wetenschappers waar het KNMI deel van uitmaakt.
Iedere winter koelt de lucht in het noordpoolgebied af tot ver onder het vriespunt. Als deze lucht naar het zuiden uitstroomt, zorgt dat voor extreme kou in die gebieden. Dat gebeurde begin dit jaar. Tijdens de koudegolf daalde de minimumtemperatuur tot onder de 25 graden onder nul in grote delen van het noorden van Scandinavië (afbeelding 1). Toch was het geen record. In de ERA5 dataset (1950-nu) tellen we 11 koudegolven die kouder waren.
De aarde warmt op. Daardoor worden koudegolven minder koud. Het World Weather Attribution berekende dat door klimaatverandering een koudegolf als deze inmiddels zo'n 4 graden warmer is dan rond 1900. Een koudegolf als deze komt tegenwoordig gemiddeld eens in de 15 jaar voor, rond 1900 was dat nog iedere 3 jaar. De aarde warmt nog verder op. Daarom verwachten we dat koudegolven nóg minder koud zullen worden en nóg minder vaak gaan voorkomen.
Hoewel Scandinavië van oudsher gewend is aan lage temperaturen, kan de paraatheid om zich te beschermen tegen extreme kou afnemen als het minder vaak optreedt. Het is van essentieel belang dat mensen alert blijven op de risico's van extreme kou en zorgen dat de gezondheidszorg, energiesystemen en watersystemen goed blijven functioneren tijdens toekomstige koudegolven. Want ook in de toekomst blijft extreme kou voorkomen.
Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...
22 juli 2024 - NieuwsberichtHoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...
17 juli 2024 - KlimaatberichtVandaag, 15 juli is het precies 20 jaar geleden dat de Aura-satelliet werd gelanceerd, met daar a...
15 juli 2024 - NieuwsberichtMet indrukwekkend veel detail heeft satelliet EarthCARE zijn eerste metingen verricht van de hoev...
12 juli 2024 - Klimaatbericht