Zomer foto
©Frank Selten

Het hele jaar zomer?

26 juni 2024

De temperaturen door het jaar heen zijn niet meer wat ze geweest zijn. Vaak voelt het in september nog als zomer, en komt in de winter vorst nauwelijks meer voor. Gaat de winter verdwijnen en blijft er alleen een lange zomer over?

Begin vorige eeuw: evenveel zachte als koude dagen 

Zachte dagen zijn dagen met een maximumtemperatuur van minstens 15 graden. Koude dagen zien we hier als de dagen met een maximumtemperatuur van minder dan 10 graden. Een voordeel van deze temperatuurgrenzen is dat het ronde getallen zijn en dat zo zachte en koude dagen begin vorige eeuw ongeveer even vaak voorkwamen, beide rond de 145 keer per jaar (afbeelding 1). De overgangsdagen daartussen, met maximumtemperatuur tussen de 10 en 15 graden, kwamen begin vorige eeuw ongeveer 75 keer per jaar voor.  

Nu: twee keer zoveel zachte als koude dagen 

Door de klimaatverandering wordt het aantal zachte dagen steeds groter en het aantal koude dagen steeds kleiner. Momenteel is het aantal zachte dagen ongeveer twee keer zo groot als het aantal koude dagen (respectievelijk 185 en 95 dagen). Het aantal overgangsdagen is maar weinig veranderd. Dat komt doordat alle dagen van het jaar ongeveer evenveel zijn opgewarmd. Hierdoor veranderen er ongeveer evenveel koude dagen in een overgangsdag als overgangsdagen in een zachte dag.  Het aantal koude dagen is nog wel groter dan het aantal overgangsdagen, dus je kunt moeilijk zeggen dat er tegenwoordig nauwelijks meer koude dagen zijn. 

Afbeelding 1. Aantal zachte dagen (maximumtemperatuur minstens 15°C), koude dagen (maximumtemperatuur minder dan 10°C) en overgangsdagen (maximumtemperatuur tussen 10 en 15°C) per jaar in De Bilt sinds 1901, en rond 2050 en 2100 volgens de KNMI’23-klimaatscenario’s (voor toekomstige hoge en lage uitstoot van broeikasgassen en de natte en de droge variant van ieder). ©KNMI

Eind deze eeuw: mogelijk nauwelijks meer koude dagen 

Wat de toekomst brengt, hangt sterk af van hoeveel broeikasgassen we nog zullen uitstoten. Volgens de KNMI’23-klimaatscenario’s zijn rond 2100 bij lage uitstoot het aantal zachte en koude dagen ongeveer hetzelfde als nu (afbeelding 1). Bij hoge uitstoot neemt het aantal zachte dagen echter verder toe tot ongeveer 225, en neemt het aantal koude dagen af tot ongeveer 50. Eind deze eeuw is bij hoge uitstoot het aantal zachte dagen dus ruim vier keer zo groot als het aantal koude dagen. Bovendien is bij hoge uitstoot het aantal koude dagen rond 2100 kleiner dan het aantal overgangsdagen, waarvan het aantal maar weinig verandert ten opzichte van nu. Het aantal koude dagen stelt bij het hoge uitstoot scenario rond 2100 niet veel meer voor. Als we de uitstoot van broeikasgassen niet sterk omlaag brengen, bestaat het jaar eind deze eeuw grotendeels uit zachte dagen, een klein aantal overgangsdagen, en komen koude dagen nog maar half zo vaak voor als nu. 

KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund 

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Koele juni met warme laatste week

    Met een gemiddelde temperatuur van 15,7 °C tegen normaal 16,2 °C was juni vrij koel. Lang leek de...

    28 juni 2024 - Nieuwsbericht
  2. Raken we gewend aan temperatuurrecords?

    Een hittegolf is een van de meest dodelijke natuurrampen: elk jaar sterven er wereldwijd duizende...

    20 juni 2024 - Klimaatbericht
  3. Scholieren helpen KNMI om luchtvervuiling in kaart te brengen

    Leerlingen van twintig scholen in Nederland hebben dit voorjaar meetbuisjes opgehangen in hun omg...

    17 juni 2024 - Nieuwsbericht
  4. Wie stoot waar hoeveel CO2 uit?

    De aarde warmt op door de toename van CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer. Er wordt hard...

    14 juni 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten