Welke invloed heeft luchtverontreiniging op wolken die op hun beurt weer het klimaat beïnvloeden? Dat wil het Europese samenwerkingsproject ACTRIS-2 waar het KNMI aan deelneemt, op een gecontroleerde en structurele manier meten en onderzoeken.
Deze week is het project ACTRIS-2 van start gegaan in Rome bij het CNR (Consiglio Nazionale delle Richerche). Het Italiaanse instituut leidt het consortium waarin vertegenwoordigers uit twintig landen zitten, verdeeld over 31 partners van meer dan 60 instituten. Het project loopt van 2015 tot 2019.
Welke factoren beheersen allemaal het klimaat?
ACTRIS staat voor Aerosols, Clouds, and Trace gases Research Infrastructure. Het heeft als doel om aërosolen (fijne stofdeeltjes), wolken en gasvormige verontreinigingen te meten op Europese schaal. Deze metingen zijn belangrijk om de luchtkwaliteit in de gaten te houden en te zien hoe deze factoren het klimaat beheersen.
Zo heeft luchtverontreiniging invloed op de eigenschappen van wolken die weer het klimaat beïnvloeden. Het heeft dus zin om deze zaken op een samenhangende manier te meten.
Unieke metingen
Bijzonder is dat de data die ACTRIS-2 oplevert, verzameld worden van kort bij de grond tot op een hoogte van vijftien kilometer. Hierbij wordt ook het hoogte-profiel gemeten met radars en lidars. Dit is uniek in de wereld.
Meten gebeurt op Europese schaal vanaf de grond tot op een hoogte van 15 kilometer. Dat is uniek in de wereld.
ACTRIS-2 ontwikkelt hiervoor observatie-protocollen zodat geharmoniseerde datasets van bekende kwaliteit beschikbaar komen voor onderzoek aan lucht en klimaat. Dit gebeurt onder andere door het organiseren van netwerkactiviteiten, kalibratieservices, training en opleiding. In de deelnemende landen zijn kennisinstituten beschikbaar voor het uitvoeren van experimenten en meetcampagnes en is er een uitgebreide databank.
ACTRIS-2 richt zich op een breed scala aan gebruikers, waaronder onderzoeksinstituten en het bedrijfsleven dat data gebruikt en meetinstrumenten ontwikkelt. Door ACTRIS-2 zullen betere systematische metingen beschikbaar komen die sneller geleverd kunnen worden. Dit is van belang voor datagebruik ten behoeve van atmosfeer- en klimaatdiensten.
KNMI-meetmast
Het KNMI zorgt binnen het project voor metingen vanaf de KNMI-meetmast in Cabauw en neemt ook een deel van het verdiepende onderzoek voor zijn rekening zoals fluxmetingen van aërosolen en het bepalen van lichtabsorptie van aërosolen.
Bovendien vertegenwoordigt het KNMI in ACTRIS-2 de Nederlandse deelnemers, TU-Delft, Universiteit Utrecht en TNO. Deze partners werken al sinds 2002 samen binnen CESAR, het Cabauw Experimental Site for Atmosheric Research.
De KNMI-meetmast in Cabauw is een belangrijk meetpunt door de ligging in de polder tussen landelijk en stedelijk gebied.
De KNMI-meetmast Cabauw is een van de belangrijkste sites van het netwerk omdat hier een zeer volledig meetprogramma wordt uitgevoerd op zowel het gebied van luchtkwaliteit als klimaat. Bovendien is Cabauw door zijn unieke ligging in de polder tussen stedelijk en landelijk gebied en tussen zee en binnenland een interessante meetlocatie voor onderzoekers. Al naar gelang de windrichting kunnen zowel schone als behoorlijk vuile luchtmassa’s gemeten worden.
Op dit moment nadert de klimaatconferentie COP29 in Azerbeidzjan zijn einde. Hoe staat het met de...
22 november 2024 - KlimaatberichtIn het Limburgse Horst is een nieuw automatisch weerstation geïnstalleerd door het KNMI. De verwa...
20 november 2024 - Nieuwsbericht2024 wordt vrijwel zeker het warmste jaar ooit gemeten. Waar we vorig jaar nog net onder de 1,5 g...
19 november 2024 - KlimaatberichtIn slechts tien dagen tijd hebben vier tyfoons de Filipijnen getroffen. Dit is een unieke gebeurt...
19 november 2024 - Nieuwsbericht