Klimaatbericht

Natte jaren in noordpoolgebied worden veel natter

12 februari 2020

Door de opwarming in het noordpoolgebied gaat er gemiddeld genomen meer neerslag vallen, eerst vooral sneeuw en bij verdere opwarming regen. Uit nieuw onderzoek van het KNMI, Rijksuniversiteit Groningen, Wageningen University & Research en Technische Universiteit Delft blijkt dat ook de jaarlijkse variaties sterk zullen toenemen. Deze toename heeft een heel andere oorzaak dan de gemiddelde toename in Arctische neerslag.

Extremen

In het noordpoolgebied zijn alle klimaatveranderingen veel groter dan in de rest van de wereld

Jaar-op-jaar variaties zijn van groot belang voor extremen in weer en klimaat, en dus voor de gevolgen van klimaatverandering. Een bijzonder nat/droog/koud/warm jaar heeft doorgaans veel verstrekkender gevolgen dan een aantal opeenvolgende 'gewone' jaren. In het noordpoolgebied zijn alle klimaatveranderingen, dus ook die in variabiliteit, veel groter dan in de rest van de wereld, waarbij de gevolgen hiervan niet alleen in de Arctic zelf maar ook daarbuiten, zoals in Europa voelbaar zullen zijn.

Transport van waterdamp

Op basis van de nieuwste klimaatmodellen zullen toekomstige variaties in neerslag in de Arctic zeer sterk toenemen. Dit wordt veroorzaakt door het transport van waterdamp in de atmosfeer naar dit gebied (figuur 1). Dit is in sterke tegenstelling tot de toename in gemiddelde neerslag, die vooral het gevolg is van toegenomen verdamping en zee-ijsafname in de Arctic zelf. Opvallend genoeg worden veranderingen in de gemiddelde neerslag dus bepaald door lokale processen in de Arctic, terwijl de toename in de variaties via atmosferische processen vanuit lagere breedtes wordt aangedreven.

Noordpoolgebied veel natter

In de toekomst zullen natte jaren in het noordpoolgebied veel natter worden

Op basis hiervan mag worden geconcludeerd dat natte jaren in het noordpoolgebied in de toekomst veel natter zullen worden. Dit wordt niet alleen veroorzaakt door de stijging in de gemiddelde neerslag, maar vooral ook door de sterke toename in de jaar-op-jaar variaties. Overigens zijn de toekomstige veranderingen in klimaatvariabiliteit minder zeker dan die in het gemiddelde klimaat. Hoewel in nagenoeg alle klimaatmodellen de neerslagvariabiliteit in het Arctische gebied toeneemt, is de mate waarin dat gebeurt sterk modelafhankelijk.

 

KNMI-klimaatbericht door Richard Bintanja

 

Figuur 1. Veranderingen in de vochtbudgettermen (neerslag, verdamping, atmosferisch vochttransport door 70°N) in de het Arctische gebied (70-90N). A) Gemiddelde waarden, B) Jaar tot jaar variaties. ©KNMI

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Een Extreem Rapport

    Zo had het kunnen gaan. Maar zo ging het niet. Met deze zinnen starten de negen weersextremen die...

    12 december 2025 - Nieuwsbericht
  2. Regenval Zuidoost-Azië verergerd door klimaatverandering

    De regenval van eind november in Sri Lanka, Indonesië en Maleisië was heviger door klimaatverande...

    11 december 2025 - Klimaatbericht
  3. CO2 stijgt steeds sneller

    Meer CO2 in de lucht geeft meer opwarming. Ondanks dat de gevaren van klimaatverandering al tient...

    10 december 2025 - Klimaatbericht
  4. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten