De afgelopen tijd is Nederland in alle seizoenen opgewarmd. In de winter is de temperatuur in het oosten nu even hoog als die in het westen 30 jaar geleden. Het patroon van de wintertemperatuur beweegt naar het oosten met een snelheid van ongeveer een halve meter per uur.
In de winter is de Noordzee relatief warm, waardoor onze winters zacht zijn, vooral bij de kust (afbeelding 1). Naar het binnenland, van west naar oost, neemt de temperatuur af. Afbeelding 2 toont de wintergemiddelde temperatuur in de KNMI-meetstations Schiphol in het westen en Twenthe in het oosten van het land sinds 1951. De dikke horizontale lijnen zijn de langjarig gemiddelden voor 1961-1990 en 1991-2020. In Twenthe is het in alle winters kouder dan in Schiphol, gemiddeld ongeveer 1 graad.
De afgelopen tijd is de temperatuur in heel Nederland gestegen, waardoor in de winter de temperatuur in Twenthe gemiddeld over 1991-2020 ongeveer even hoog was (3,1 graden) als in Schiphol 30 jaar eerder (2,9 graden, in 1961-1990). In Twenthe is in die 30 jaar de temperatuur met 1,1 graad gestegen, in Schiphol met 1,2 graad.
In de afgelopen 30 jaar is het patroon van de temperatuur in de winter dus opgeschoven van Schiphol naar Twenthe, een afstand in oostelijke richting van ongeveer 150 kilometer. Dat komt neer op een snelheid van 5 kilometer per jaar, of een halve meter per uur. Met die snelheid van klimaatverandering werd voor de temperatuur in de winter het oosten het nieuwe westen. In de zomer bepaalt vooral de zon de temperatuur en neemt deze toe van zuid naar noord (afbeelding 3). Daarom is door de klimaatverandering het patroon van de temperatuur in de zomer naar het noorden opgeschoven, waardoor Groningen nu net zo warm is als Maastricht 30 jaar geleden.
Het jupyter notebook dat afbeelding 2 heeft gemaakt staat op KNMI gitlab.
Zaterdag viert Koning Willem-Alexander zijn 58ste verjaardag. Hoe is het klimaat tijdens zijn lev...
25 april 2025 - KlimaatberichtAan het eind van de winter bereikt het Arctische zee-ijs zijn jaarlijkse maximum. Dit jaar gebeur...
16 april 2025 - Klimaatbericht2024 was het warmste jaar in Europa sinds het begin van de metingen. We hebben de langste hittego...
15 april 2025 - KlimaatberichtZondag lopen duizenden mensen de Rotterdam Marathon. Ik ook. Weer of geen weer. Lopers beweren va...
11 april 2025 - Klimaatbericht