Hugo Hartmann

Wordt het morgen kouder of warmer dan vandaag?

07 februari 2023

De temperatuur van morgen is vaak heel anders dan die van vandaag. Je zou denken dat de temperatuur net zo vaak omhoog gaat als omlaag. Maar dat blijkt niet zo te zijn.

Minimum- en maximumtemperatuur in De Bilt

Dagelijks registreert het KNMI de laagste en de hoogste temperatuur in De Bilt tussen 1:00 uur 's nachts en de volgende nacht 1:00 uur (0:00 uur Greenwich-tijd). De minimumtemperatuur valt meestal 's nachts, de maximumtemperatuur overdag. Van dag tot dag kun je dan zien of die temperaturen stijgen of dalen.

De nacht wordt vaker kouder, de dag vaker warmer

Als je gaat tellen, zie je dat de minimumtemperatuur vaker daalt dan stijgt (figuur 1). Gemiddeld 197 dalingen per jaar tegen 158 stijgingen, een verschil van 25 procent. Voor de maximumtemperatuur is het precies andersom, 183 stijgingen tegen 175 dalingen, een kleiner verschil van 5 procent (figuur 2).

Aantal dagen per jaar waarop de minimumtemperatuur op de volgende dag groter is (rood), gelijk is (groen), of kleiner is (blauw) dan op de dag ervoor, in De Bilt in de periode 1901-2022. ©KNMI — Figuur 1. Aantal dagen per jaar waarop de minimumtemperatuur op de volgende dag groter is (rood), gelijk is (groen), of kleiner is (blauw) dan op de dag ervoor, in De Bilt in de periode 1901-2022. De gemiddelde daling is 1,9 °C per dag, de gemiddelde stijging 2,4 °C per dag. ©KNMI

Aantal dagen per jaar waarop de maximumtemperatuur op de volgende dag groter is (rood), gelijk is (groen), of kleiner is (blauw) dan op de dag ervoor, in De Bilt in de periode 1901-2022. ©KNMI — Figuur 2. Aantal dagen per jaar waarop de maximumtemperatuur op de volgende dag groter is (rood), gelijk is (groen), of kleiner is (blauw) dan op de dag ervoor, in De Bilt in de periode 1901-2022. De gemiddelde daling is 2,1 °C, de gemiddelde stijging 2,0 °C. ©KNMI

Verschil tussen dag en nacht komt doordat de nacht in tweeën wordt gesplitst

Voor een stijging van de minimumtemperatuur moet de temperatuur de hele volgende dag hoger zijn dan de minimumtemperatuur van de dag ervoor. Voor een daling ligt de lat veel lager: het hoeft maar in één van de twee nachtdelen - aan het begin of het einde van de dag - kouder te zijn dan de laagste temperatuur van de vorige dag. Dat ligt anders voor de maximumtemperatuur omdat de tijd overdag niet in twee delen is gesplitst.

Uiteindelijk stijgt temperatuur

Dit alles betekent niet dat de minimumtemperatuur steeds lager wordt. De dalingen komen wel vaker voor, maar ze zijn ook kleiner dan de temperatuurstijgingen. In een stabiel klimaat houden stijgingen en dalingen elkaar precies in evenwicht. Dat geldt ook voor de maximumtemperatuur, alleen stijgt die vaker en met een kleinere stap dan dat die daalt. Door klimaatverandering zien we beide temperaturen geleidelijk stijgen.

KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund

Meer informatie

Recente nieuws- en klimaatberichten

Minder bewolking was belangrijke factor in recordwarmte 2023
In 2023 bereikte de wereldgemiddelde temperatuur een recordhoogte. Rekening houdend met alle beke...
18 december 2024 - Klimaatbericht
Zonnestraling in december vergeleken met juni
December is de donkerste maand van het jaar, met de laagste zonnestand en de kortste dagen. De ho...
13 december 2024 - Klimaatbericht
Klimaatwetenschap in de rechtszaal
Vandaag is het de dag van de mensenrechten. Het recht op leven, gezondheid, eigendom en wonen sta...
10 december 2024 - Klimaatbericht
KNMI klimaatgedicht
KNMI klimaatgedicht 2024
05 december 2024 - Klimaatbericht

Toon alle nieuws- en klimaatberichten