In kader van het project HOPWA (Herstructurering Operationeel Productieproces Weersverwachtingen en Adviezen) is besloten om gefaseerd tot een volledige automatisering van de meteorologische oppervlakte waarnemingen te komen. De meeste meteorologische grootheden worden momenteel al automatisch bepaald. Er zijn echter een aantal grootheden, de zogenaamde visuele grootheden, waarvoor dit momenteel niet het geval is. Deze visuele grootheden zijn:
• wolkenbasis
• bedekkingsgraad
• wolkengeslacht
• bliksem
• rondom zicht
De automatisering van deze grootheden wordt uitgevoerd als onderdeel van het project AVW (Automatisering Visuele Waarnemingen). Dit project is onderverdeeld in een aantal deelprojecten. Het deelproject “Ontwikkeling Meetsystemen” houdt zich bezig met de technische aspecten van de automatisering. Deze notitie geeft een overzicht van de voortgang van dit deelproject. In dit document zal een overzicht worden gegeven van het instrumentarium wat nodig is om tot een automatisering van de VW (Visuele Waarnemingen) te komen, de aanpassingen aan de infrastructuur die daarvoor nodig zijn, de eigenschappen van de instrumenten en de ontwikkelde algoritmes, een vergelijking van de automatische visuele waarnemingen met manuele visuele waarnemingen verricht door waarnemers, en de meteorologische berichten die gegenereerd zullen worden.
Het deelproject Ontwikkeling Meetsystemen zal gefaseerd worden uitgevoerd. De eerste stap betreft de automatisering van de SYNOP en de KLIM voor het automatisch weerstation in de Bilt. Hiervoor zullen de gegevens van enkele nieuwe sensoren worden ingewonnen en zal een verbinding worden gemaakt met het bliksem detectiesysteem. De volgende stap zal zijn de automatisering van de SYNOP en de KLIM waarnemingen op vliegvelden. Hiervoor zullen 1 minuut gegevens worden ingewonnen via een centrale database op Schiphol. In de derde fase zullen de METAR en SPECI berichten voor vliegvelden worden geautomatiseerd. In deze laatste fase zullen ook de gegevens van de METEOSAT satelliet en infrarood radiometers voor de generatie van de wolkenparameters worden gebruikt. In dit rapport zal de nadruk liggen op de uitvoering van de eerste fase. Hoewel de berichtgeving in de SYNOP en de berichtgeving in de luchtvaart veel op elkaar lijkt, zijn er verschillen in procedures, infrastructuur en de grootheden die gerapporteerd moeten worden.
Internationaal is er veel gaande op het gebied van de automatisering van visuele waarnemingen. Het zijn vooral de ontwikkelingen in Zweden en de Verenigde Staten die een voorbeeld zijn geweest voor de werkzaamheden die op het gebied van de automatisering van de visuele waarnemingen op het KNMI zijn uitgevoerd.
Wiel Wauben
Hans de Jongh . Automatisering Visuele Waarnemingen Ontwikkeling Meetsystemen
KNMI number: TR-216, Year: 1999, Pages: 49