Na een zeer zachte april en recordwarme mei was ook juni zeer warm verlopen. Het zeer warme, zonnige en droge weer hield ook in juli aan. Dit weertype werd veroorzaakt door een opeenvolging van hogedrukgebieden waarvan het zwaartepunt zich vaak ten noorden of (noord)westen van ons land bevond.
Ook op 25 juli was er sprake van een langgerekte gordel van hogedruk van de Golf van Biscaje via de Noordzee naar Scandinavië (figuur 1). In ons land was het al weken zomers tot tropisch warm, zonnig en droog. Op 26 juli verplaatste het zwaartepunt van de hogedruk zich naar Scandinavië (figuur 2). De stroming, die tot dan toe een noordcomponent had gehad, draaide naar oost en hiermee werd nog warmere lucht aangevoerd. Deze situatie veranderde niet wezenlijk tot 28 juli. Een lagedrukgebied boven de Britse Eilanden werd die dag bepalend voor het weer (kaart 3). Met een naar west draaiende stroming werd (tijdelijk) minder warme lucht aangevoerd.
De code oranje voor de hitte is uitgeven voor het tijdvak van 25 juli (ochtend) tot 28 juli (ochtend), zie ook de paragraaf 'Uitgegeven waarschuwingen KNMI'. Alhoewel het ook al eerder in de maand zomers tot tropisch warm was, worden in deze bijdrage alleen gegevens gespresenteerd uit dat tijdvak. In figuur 4 zijn de maximumtemperaturen weergegeven op 25 juli, in figuur 5 die van 26 juli en in figuur 6 die van 27 juli. Op 25 juli werd het in de zuidoostelijke helft van het land tropisch warm, tot 35 graden Celsius in Limburg. Op 26 juli werd in De Bilt een maximumtemperatuur gemeten van 35,7 °C. Dat is voor dit station een evenaring van de hoogste temperatuur die daar sinds 1901 is gemeten. Eerder gebeurde dit op 19 juli 2005. Ook elders in het land werden op 26 juli record hoge maxima gemeten. De hoogste temperatuur werd gemeten in Arcen: 38,2 °C. Dat is vrijwel gelijk aan de hoogste temperatuur die ooit in Nederland is waargenomen (38,6 °C op 23 augustus 1944 in Warnsveld). Op 27 juli waren de maxima vergelijkbaar hoog.
Ook de nachten verliepen uitzonderlijk warm. Op de KNMI-stations lagen de minima op de 27e in een groot deel van het land zelfs ruim boven de 20 graden (figuur 7). De minimumtemperatuur van 22,4 °C in De Bilt was daar de hoogste in ruim een eeuw meten, het minimum van 24,4 °C in Deelen is de hoogste ooit in ons land. De KNMI-metingen worden verricht in het buitengebied. Op de weerstations koelt het doorgaans meer af dan in stedelijke gebieden. Uit metingen weten we dat het op de 27e in steden nog warmer is gebleven.
Door de uitzonderlijk warme nacht en de extreme hitte overdag lag de etmaalgemiddelde temperatuur op 27 juli op een aantal plaatsen rond de 30 graden Celsius. In De Bilt werd 29,7 °C geregistreerd, voor dat stations de hoogste waarde sinds tenminste 1901. In Einhoven werd een etmaalgemiddelde van 30,6 °C gemeten, de hoogste waarde ooit in ons land.
Op 28 juli verdreef een koufront van een depressie boven de Britse Eilanden de extreem warme lucht. Dit ging vergezeld van enkele (onweers)buien.
Zoals eerder beschreven was het al de gehele maand juli overwegend warm, zonnig en droog. Vanaf 15 juli werd het iedere dag maximaal 25 tot 30 graden Celsius. Op maandag 23 juli 2018 is door het RIVM het nationale hitteplan geactiveerd. Op dat moment heeft het KNMI code geel uitgegeven voor de hitte:
"Aanhoudende hitte - Het Nationaal Hitteplan van het RIVM is geactiveerd, daarom is er nu een code geel voor aanhoudende hitte van kracht. De maxima liggen vandaag tussen 25 °C op de Wadden en 30 °C in het zuidoosten, morgen tussen 27 °C en 33 °C. Komende nacht komt de minimumtemperatuur op veel plaatsen niet beneden de 17 °C. "
Op 24 juli om 16.57 uur heeft het KNMI code oranje uitgegeven voor de verwachtte extreme hitte (figuur 9):
"Code oranje voor extreme hitte in het hele land muv Waddengebied. Deze week is het tropisch warm. Met name donderdag en vrijdag worden zeer hoge temperaturen verwacht, landinwaarts en in stedelijke gebieden 35 °C of hoger. Ook in de nachten blijft het zeer warm met minima rond 20 °C. Code oranje gaat in vanaf woensdagochtend. Wees goed voorbereid. Zie ook het Nationaal Hitteplan van het RIVM."
Op 28 juli 2018 om 10.02 uur is code oranje beindigd:
" Vandaag wordt de warmte van het zuidwesten uit verdreven. De code oranje voor extreme hitte en het nationaal hitteplan worden daarom beëindigd. De overgang naar minder warm weer gaat gepaard met enkele regen- en onweersbuien, waarbij vanmiddag ook kans is op windstoten van rond de 60 km/uur, hagel en veel neerslag in korte tijd. Hiervoor is vanaf vanmiddag code geel van kracht."
Laatste wijziging: 15 augustus 2018/Sluijter