Hugo Hartmann
Achtergrond

Code oranje voor gladheid door ijzel op 11 januari 2025

Waarschuwing voor gladheid in Friesland en Groningen

Weersituatie

Tussen een hogedrukgebied boven de Britse eilanden en een lagedrukgebied (Charly) boven de Baltische Staten voerde een noordelijke stroming in het oosten van Friesland en in Groningen lichte buien vanaf de Noordzee aan (figuur 1). Omdat in de nacht de temperatuur op veel plekken tot onder het vriespunt daalde, kon de neerslag van deze buien op het wegdek bevriezen en gladheid veroorzaken. Verder landinwaarts losten deze buien geleidelijk op (figuur 2). De buien trokken in de loop van de ochtend geleidelijk oostwaarts weg.   

Figuur 1: Weerkaart 11 januari 7:00 uur.
Figuur 1: Weerkaart 11 januari 7:00 uur.
Figuur 2: KNMI-neerslagradarbeeld 11 januari 2025 5:00 uur met neerslag en temperatuur.
Figuur 2: KNMI-neerslagradarbeeld 11 januari 2025 5:00 uur met neerslag en temperatuur.

Impact

Op meerdere plaatsen in de provincies Groningen en Friesland gebeurden ongelukken. Zo kantelde een busje op de oostelijke ringweg van Groningen-stad. Op de A7 bij Kolham gleed een auto van de weg en kwam achterstevoren tot stilstand tegen een boom. Ook op de A28 tussen De Punt en Haren gebeurde een ongeluk. Op de N31 tussen Garyp en Drachten kwamen meerdere automobilisten in de problemen. De weg werd daardoor tijdelijk afgesloten. (bron:NOS)

Uitgegeven weerwaarschuwingen

Om 5:02 uur werd code oranje uitgegeven voor de provincies Friesland en Groningen:

“In Groningen en het oosten van Friesland ijzel, ook elders plaatselijk glad.

Vanochtend (vroeg) is er in Groningen en het oosten van Friesland ijzel door regen op een bevroren ondergrond. Ook elders komt er met uitzondering van het Waddengebied op uitgebreide schaal gladheid voor. In Overijssel en Gelderland komt er tevens plaatselijk dichte mist voor.

Er is kans op ongelukken door gladde bruggen, wegen, fietspaden en voetpaden. Bovendien kan het verkeer hinder ondervinden door de mist(banken).”

Figuur 3: Uitgegeven waarschuwingen KNMI 11 januari.

Om 9:07 uur werd code oranje beëindigd.

Attributie

Door klimaatverandering neemt het aantal dagen met temperaturen onder het vriespunt, en daarmee de kans op gladheid, af. In het huidige klimaat (langjarig gemiddelde van 1991-2020) bedraagt het aantal vorstdagen (dagen met een minimumtemperatuur lager dan 0°C) in Eelde, dicht bij de provincie Groningen, 63. In de periode 1961-1990 bedroeg het aantal vorstdagen per jaar gemiddeld 76.  In de toekomst neemt het aantal vorstdagen verder af. In het hoge uitstootscenario (H) zullen dat er in 2050 ongeveer 40 zijn, in het lage uitstootscenario (L) ongeveer 50.  

Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen