Tussen een hogedrukgebied met zwaartepunt boven Scandinavië en een lagedrukgebied nabij Bretagne, stond boven onze omgeving een zuidoostelijke stroming waarmee warme, vochtige en onstabiele lucht werd aangevoerd (figuur 1). Een thermisch laag boven Frankrijk trok in de ochtend naar het zuiden van ons land en als een langgerekte gordel van lage druk vervolgens verder noordwaarts. De aangevoerde lucht was warm, vochtig en onstabiel van opbouw.
In de nacht en (vroege) ochtend van 31 mei trokken al buiencomplexen van oost naar west over het zuiden van het land. Hierbij werd her en der onweer waargenomen. In de ochtend ontstonden er boven het midden van het land onweersbuien. Verder naar het noorden waren er op dat moment flinke perioden met zon, in het zuiden was het overwegend bewolkt. Door de verschillen in bewolking (en buien) waren er behoorlijke verschillen in de (maxium)temperatuur die dag (figuur 2).
De buien boven het midden van het land ontwikkelden zich snel tot een buienlijn die over Noord-Holland en Flevoland naar het noorden trok. Figuur 3 toont de buienlijn om 12.30 uur LT. Op dat moment werd er o.a. in Flevoland hagel gemeld. Deze hagel werd ook berekend uit gegevens van de neerslagradars van het KNMI (figuur 4).
Op specialistische scans van de KNMI radars was er aan de oostzijde van de buienlijn een sterke outflowboundary zichtbaar die met de buienlijn mee naar het noorden trok en daarbij steeds meer een noordwest-zuidoost orientatie kreeg. Op deze grens kwamen in de middag zware buien tot ontwikkeling. Ter illustratie wordt in figuur 5 de radar getoond om 14.00 uur LT; op dat moment waren er al enkele buien in het oosten op deze lijn ontstaan. In de middag gingen diverse buien in het oosten van het land vergezeld van grote hagel (figuur 6).
In de avond nam de activiteit van de buien boven het noorden en oosten geleidelijk af.
In figuur 7 staan de etmaalneerslagsommen zoals deze zijn afgetapt om 10.00 uur LT op 1 juni 2018. Op sommige plaatsen in het noorden en oosten is 40 mm tot ruim 50 mm afgetapt. De neerslaghoeveelheid is ook bepaald uit alle 5 minuutbeelden van de neerslagradars (figuur 8). De op deze manier berekende hoeveelheid uit radargegevens is gecalibreerd met metingen van de KNMI-neerslagstations. Uit figuur 8 blijkt dat er lokaal ruim 50 mm is gevallen.
Op 30 mei 2018 om 21.26 uur LT stond er voor het gehele land een code geel uit voor onweersbuien op 31 mei:
" Morgen kunnen er gedurende de middag en avond verspreid over het land een aantal stevige onweersbuien tot ontwikkeling komen. Lokaal kan er in korte tijd veel regen vallen en tevens is er een kans op hagel."
In de ochtend van 31 mei luidde de waarschuwing:
"In het zuidwesten komen al enkele stevige onweersbuien voor. Vanmiddag kunnen er ook elders een aantal stevige onweersbuien tot ontwikkeling komen. Lokaal kan er in korte tijd veel regen vallen (20-40 mm),mogelijk geeft dit zeer plaatselijk aanleiding tot wateroverlast. Bovendien is er kans op hagel (circa 2 cm) en windstoten (rond 60 km/u). De grootste kans op deze fenomenen is in de noordoostelijke helft van het land."
Om 12.17 uur LT werd code oranje uitgegeven voor onweersbuien in Noord-Holland, Flevoland en het IJsselmeer (figuur 9):
"In de provincies Noord-Holland, Flevoland en in het IJsselmeergebied komen enkele forse onweersbuien voor. Daarbij is er kans op hagel van 2-4 cm, windstoten (rond 75 km/u) en veel neerslag (lokaal meer dan 50 mm) met lokaal wateroverlast tot gevolg. Hiervoor is code oranje van kracht. De komende uren kunnen er meer forse onweersbuien tot ontwikkeling komen, vooral in het noorden van het land. In de rest van het land komen ook enkele onweersbuien voor. Deze zijn minder intensief dan in het noorden. Hiervoor is momenteel code geel van kracht. In de tweede helft van de avond nemen in het hele land de buien in activiteit af."
Om 14.14 uur LT werd code oranje ook afgegeven voor de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en het Waddengebied, voor de Flevopolders en Noord-Holland werd code oranje beëindigd. In de loop van de avond werd code oranje ook in de overige provincies beëindigd.
Laatste wijziging: 4 juni 2018/Sluijter