Achtergrond

Onweersbuien op 30 mei 2016

Zware buien veroorzaakten veel overlast en schade

Synoptische situatie & weersverschijnselen

De kern van een van oorsprong thermisch lagedrukgebied trok op 30 mei van Duitsland naar België (kaart 1). Aan de noordflank van dit lagedrukgebied werd met een oostelijke stroming warme, vochtige en zeer onstabiele lucht aangevoerd naar ons land. In deze luchtsoort kwamen zware buien tot ontwikkeling.

 

Kaart 1: Weerkaart 30 mei, 18.00 uur UT. Het lagedrukgebied ligt op dat moment nabij de Belgisch-Duitse grens.

In de nacht van 29 op 30 mei trok in deze stroming een langzaam in activiteit afnemend neerslag/onweerscomplex de zuidelijke helft van het land binnen. In onderstaande kaart (kaart 2) worden de 24-uurs neerslagsommen gepresenteerd die werden afgetapt om 10.00 uur MEZT (08.00 uur UT) op 30 mei. In het zuidoosten was op dat moment reeds 10-30 mm gevallen. Na 10.00 uur MEZT nam de buiige neerslag in het zuiden verder in betekenis af.

In het noordoosten van het land waren overdag zonnige perioden en kon de temperatuur oplopen tot 24-25 °C (kaart 3). Elders was het meest bewolkt en bleef de temperatuur bij een noordenwind (ver) achter. In Duitsland liep de temperatuur ook op tot 25 graden of hoger. Uit berekeningen van het KNMI bleek dat vanaf circa 24 °C buien zouden kunnen ontstaan. Bovendien zouden buien kunnen worden 'getriggerd' door verstoringen in de bovenlucht. Uit de berekeningen bleek ook dat de buien zwaar zouden kunnen uitpakken. Vanaf 15 uur begonnen er in het oosten en aangrenzend in Duitsland inderdaad buien te ontstaan (kaart 4).

Kaart 2: Etmaalsomneerslag 30 mei 2016
Kaart 2: Etmaalsomneerslag 30 mei 2016
Kaart 3: maximumtemperatuur 30 mei 2016
Kaart 3: maximumtemperatuur 30 mei 2016
Kaart 4: Beeld neerslagradar van 15.10 uur MEZT (13.10 uur UT). Er beginnen zich buien in het oosten te ontwikkelen. In het zuidwesten is nog het wegtrekkende buiencomplex te zien dat tijdens de nacht het zuiden was binnengetrokken.
Kaart 4: Beeld neerslagradar van 15.10 uur MEZT (13.10 uur UT). Er beginnen zich buien in het oosten te ontwikkelen. In het zuidwesten is nog het wegtrekkende buiencomplex te zien dat tijdens de nacht het zuiden was binnengetrokken.

De buien ontwikkelden zich snel. Rond 17.00 uur MEZT was er sprake van een brede band met geclusterde actieve onweersbuien boven het oosten (kaart 5) die zich westwaarts bewogen. De bliksemfrequentie was zeer hoog. In korte tijd viel veel neerslag met soms wateroverlast als gevolg. De buien gingen bovendien lokaal vergezeld van grote hagelstenen (2-3 cm). Omstreeks 21.00 uur MEZT (kaart 6) lagen de meest actieve buien boven het (noord)westen van het land om vervolgens naar de Noordzee weg te trekken.

In kaart 7 staan de etmaalsommen neerslag zoals die werden afgetapt om 10.00 uur MEZT (08.00 uur UT) op 31 mei. In een brede strook van Zeeland naar Overijssel is op veel plaatsen 50 mm of meer afgetapt. In het zuidwesten viel deze regen voor een flink deel uit het eerste buiencomplex (nacht 30-31 mei, ochtend 31e). In Gelderland viel de regen in korte tijd uit de buien die in namiddag en avond overtrokken.

Kaart 5: Beeld neerslagradar van 16.25 uur MEZT (14.25 uur UT). Actieve buienzone boven oosten van het land.
Kaart 5: Beeld neerslagradar van 16.25 uur MEZT (14.25 uur UT). Actieve buienzone boven oosten van het land.
Kaart 6: Beeld neerslagradar van 21.25 uur MEZT (19.25 uur UT). De actiefste buien liggen inmiddels boven het (noord)westen.
Kaart 6: Beeld neerslagradar van 21.25 uur MEZT (19.25 uur UT). De actiefste buien liggen inmiddels boven het (noord)westen.
Kaart 7: Etmaalsomneerslag 31 mei 2016
Kaart 7: Etmaalsomneerslag 31 mei 2016

Het bliksemdetectiesysteem van het KNMI heeft op 30 mei ruim 99.000 ontladingen geregistreerd, een uitzonderlijk hoog aantal (kaart 8).  

Kaart 8: Geregistreerde ontladingen 30 mei 2016
Kaart 9: Provincies waar een code oranje uitstond op 30 mei 2016
Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen