Achtergrond

Sneeuw op 12 en 13 januari 2017

Intensieve sneeuwval veroorzaakt overlast

Synoptische situatie en opgetreden weersverschijnselen

Een kleine, actieve depressie, trok op 12 januari 2017 via het Kanaal naar Zuid-Limburg. Op 13 januari kwam dit laag al boven Polen te liggen. Aan de westflank van dit systeem kwam op de 13e boven de Noordzee een krachtige noordweststroming tot stand (figuur 1).

Het bij het lagedrukgebied horende neerslaggebied trok in de nacht van 12 op 13 januari 2017 over Nederland. Aanvankelijk viel regen bij een temperatuur van 4 tot 5 °C. Door de hoge intensiteit van de regen daalde de temperatuur en ging de regen over in (natte) sneeuw. Dat gebeurde het eerst in Zeeland tussen 21 en 22 uur; later op de avond in een groot deel van het land. Door de hoge neerslagintensiteit kon zich al snel een sneeuwdek vormen. De zwaarste sneeuwval deed zich voor op een buiige neerslagband die rond de lagedruk-kern gekruld van Zeeland via Gelderland over Nederland trok (figuur 2). In deze band werd zelfs lokaal onweer waargenomen (figuur 3).

De intensieve sneeuwval gaf veel overlast op de wegen. In de late avond en nacht deed zich een aantal ongevallen voor en ontstonden files.

Figuur 1: Weerkaart 13 januari 2017, 00 uur.  De lagedruk-kern ligt op dat moment boven Limburg.
Figuur 1: Weerkaart 13 januari 2017, 00 uur. De lagedruk-kern ligt op dat moment boven Limburg.
Figuur 2: Goed zichtbaar is de gekrulde intensieve neerslagband om de lagedruk-kern. De bolletjes geven de temperatuur aan. Waar neerslag valt is het 0-1 °C. Waar het droog is (Limburg op dat moment) is het nog ruim 4 °C.
Figuur 2: Goed zichtbaar is de gekrulde intensieve neerslagband om de lagedruk-kern. De bolletjes geven de temperatuur aan. Waar neerslag valt is het 0-1 °C. Waar het droog is (Limburg op dat moment) is het nog ruim 4 °C.
Figuur 3: Geregistreerde bliksemontladingen op 12 januari 2017 (00-24 uur UT; 01-01 uur MET). Ontladingen zijn zichtbaar boven Zeeland en net over de grens in Duitsland.
Figuur 3: Geregistreerde bliksemontladingen op 12 januari 2017 (00-24 uur UT; 01-01 uur MET). Ontladingen zijn zichtbaar boven Zeeland en net over de grens in Duitsland.

Sneeuwdek

Na passage van de neerslagzone trokken er winterse buien over het land. De temperatuur liep daarbij in de vroege ochtend weer op tot enkele graden boven het vriespunt. Het sneeuwdek werd daardoor, met name in de westelijke helft van het land, aangetast. Figuur 4 toont de hoogte van het sneeuwdek op de KNMI-neerslagstations op de 13e om 09.00 uur. In het oosten lag op dat moment op veel plaatsen nog 5 tot ruim 10 centimeter. Figuur 5 toont de totale hoeveelheid neerslag. In een groot deel van het land viel 20 tot 40 millimeter.

Figuur 4: Hoogste sneeuwdek op KNMI-neerslagstations, 13 januari 2017, 09.00 uur.
Figuur 4: Hoogste sneeuwdek op KNMI-neerslagstations, 13 januari 2017, 09.00 uur.
Figuur 5: Totale hoeveelheid neerslag op KNMI-neerslagstations (13 januari 2017)
Figuur 5: Totale hoeveelheid neerslag op KNMI-neerslagstations (13 januari 2017)

Waarschuwingen KNMI

Vanaf woensdag 11 januari 2017, 12.48 uur heeft het KNMI gewaarschuwd met een code geel voor de sneeuwval.

'Donderdag in de loop van de avond kan het met name in het midden, oosten en later mogelijk ook in het zuid(oost)en enkele uren gaan sneeuwen. Hierdoor kan zich een sneeuwdek vormen en is er kans op gladheid.'

In de namiddag van donderdag 12 januari 2017 is de waarschuwing (code geel) uitgebreid met een waarschuwing voor veel wind:

'Later vanavond en gedurende de nacht naar vrijdag gaat het op veel plaatsen enkele uren sneeuwen. Met uitzondering van het uiterste westen en noordwesten kan hierdoor regionaal een sneeuwdek ontstaan van enkele centimeters met bijbehorende gladheid. In Limburg is er in de loop van de nacht bovendien kans op zware windstoten tot ongeveer 75 km/uur. In combinatie met sneeuw geeft dat extra hinder. In Zeeland zijn vannacht zware windstoten mogelijk tot 80-90 km/uur.'

Op 12 januari 2017 is er om 22.15 uur opgeschaald naar code oranje voor de sneeuwval in Noord-Brabant en Gelderland. Later kwam daar Overijssel bij (figuur 6):

'Later vanavond maar vooral gedurende de nacht gaat het op veel plaatsen enkele uren sneeuwen. Met uitzondering van het uiterste noordwesten kan hierdoor regionaal een sneeuwdek ontstaan van enkele centimeters. In delen van Noord-Brabant en Gelderland kan vannacht 5-10 cm vallen. Daarvoor geldt code oranje. In Limburg is er in de loop van de nacht bovendien kans op zware windstoten tot ongeveer 75 km/uur. In combinatie met sneeuw geeft dat extra hinder. In Zeeland zijn vannacht zware windstoten mogelijk tot 80-90 km/uur.'

De code oranje werd om 05.16 uur afgeschaald naar code geel voor winterse buien (gladheid) en zware windstoten.

Figuur 6: Waarschuwingskaart KNMI

(KNMI, 13 januari 2017, 10.00 uur)

Niet gevonden wat u zocht? Zoek meer achtergrond artikelen