Aardbevingen - Wat beweegt de aarde

Aardbevingen, een fenomeen waar iedereen wel eens, gewild of ongewild, mee geconfronteerd wordt. Het televisiejournaal brengt na een sterke aardbeving beel- den van angstige, boze en rouwende mensen. Gebouwen zijn ingestort en red- dingsploegen zoeken naar overlevenden. Kennis over de processen die een rol spelen bij aardbevingen kunnen geen aardbevingen voorkomen maar kunnen wel bijdragen om beter voorbereid te zijn op de schokken en de trillingen. Naast het maatschappelijke leed gaat er achter de belangstelling naar aardbevingen ook een interessante wetenschap schuil. De opgedane kennis heeft ons al veel geleerd over het binnenste van de aarde, een ondoordringbaar gebied meer nog dan de kosmos.

We leven op het scheidingsvlak tussen de vaste aarde en de atmosfeer. In veel op- zichten zijn deze twee gebieden tegengesteld aan elkaar. De vaste aarde is solide, ondoordringbaar en in rust. De atmosfeer is daarentegen in beweging, transpa- rant, ijl en dynamisch. Het KNMI bestudeert met grote interesse deze twee media ten behoeve van de mensen die er tussenin leven. Bijna vanzelfsprekend is er ook grote belangstelling bij het KNMI voor de zee als het derde medium op aarde. Voor veel mensen spreekt het als vanzelf om vaste grond onder de voeten te hebben en op te kijken naar een woelige atmosfeer. Het wordt pas angstig wanneer de vaste aarde plotseling in beweging komt, gaat trillen en beuken als de stormen in de atmosfeer. De angst voor aardbevingen heeft mensen al eeuwen bezig ge- houden en pas sinds begin 1900 hebben we iets van aardbevingen begrepen in wetenschappelijke zin. Veel later nog, in de jaren 60 van de twintigste eeuw, zijn ook veel van de achtergronden maar vooral ook de oorsprong van aardbevingen duidelijk geworden.