Actualisatie meteogegevens voor waterbeheer 2015

Rapport bestaande uit 2 delen
DEEL 1: Neerslag- en verdampingsreeksen
DEEL 2: Statistiek van de extreme neerslag

Hoe vaak regent het, hoe hard en hoe lang? Bestaan er regionale verschillen in neerslaghoeveelheden? En hoe veranderen de neerslaghoeveelheden in de toekomst? Deze informatie is van groot belang voor het waterbeheer in Nederland. Hierop baseren waterschappen zich bij het beoordelen, inrichten en beheren van hun watersystemen, zodat wateroverlast binnen de perken blijft.

De informatie over de kans op extreme neerslag zit voor een groot deel vervat in zogenoemde neerslagstatistieken. Deze zijn gebaseerd op langjarige neerslagreeksen, teruggaand tot 1906. Op dat moment begon het KNMI te meten in De Bilt. De statistieken geven inzicht in de hoeveelheid neerslag van een extreme neerslaggebeurtenis van een bepaalde duur (bijv. 24 uur) die eens in de tien, vijftig of honderd jaar voorkomt.

In 2014 heeft het KNMI met het oog op klimaatverandering nieuwe klimaatscenario’s gepresenteerd, de zogenoemde KNMI’14-klimaatscenario’s. In opdracht van STOWA hebben het KNMI en HKVLijn in water deze scenario’s toepasbaar gemaakt voor waterschappen en verwerkt in nieuwe neerslagstatistieken.

De onderzoekers hebben bij het bepalen van de nieuwe neerslagstatistiek de meetreeksen van De Bilt voor zowel neerslag als verdamping gecorrigeerd voor de klimaattrend, die vanaf het begin van de jaren tachtig duidelijk zichtbaar is. Hierdoor geven de nieuwe neerslagstatistieken een beter beeld van het klimaat van nu dan de voorgaande statistieken.

Met de nieuwe neerslagstatistieken hebben waterbeheerders nu de best beschikbare neerslagdata in handen voor het maken van (nieuwe) analyses van hun watersystemen. Op basis van deze analyses kunnen ze beter beoordelen in hoeverre deze systemen bestand zijn tegen extreme neerslaggebeurtenissen in het huidige en toekomstige klimaat.

Waterschappen kunnen met deze informatie beter onderbouwde keuzes maken met betrekking tot het aanpassen van hun watersystemen om in bepaalde delen van hun beheergebied wateroverlast te beperken. Uiteraard is dit een bestuurlijke keuze, waarbij besturen de kosten en baten van de te nemen maatregelen tegen elkaar af zullen afwegen.

Joost Buntsma
directeur STOWA