De windstoot van 64 m/s te Hansweert op 5 februari 2013 - analyse van een meting

Op meetlocatie Hansweert is op 5 februari 2013 om 5:24 uur lokale tijd een windsnelheid gemeten van 64 m/s (herleide waarde naar een hoogte van 10m). Dit is de hoogste windstoot ooit gemeten in het Nederlandse meetnet sinds het begin van de metingen. De meting is vanuit een synoptisch, klimatologisch en instrumenteel (meetkundig) perspectief onderzocht. In dit rapport is de situatie vanuit deze perspectieven beschreven.

Een analyse van de 12 seconde data van het station Hansweert op 5 februari 2013 laat geen verdacht verloop zien van de windsnelheid en windrichting. De absolute windsnelheid is echter extreem en niet eerder in het Nederlandse meetnet gemeten. De synoptische situatie liet het ontstaan van zeer zware windstoten toe. Hierbij was sprake van lijnconvectie met bowsegmenten waarbij zich volgens het conceptuele model van een downburst een Rear Inflow Jet (RIJ) zich mogelijk tot aan het oppervlak heeft uitgebreid. Dit kan worden ondersteund door de bestudering van de Doppler radarbeelden van het Belgische radarstation Jabbeke. Deze laten de mogelijkheid van een extreme downburst toe.

De windstoot van 64 m/s kan derhalve op deze gronden niet worden gefalsificeerd. Echter het feit dat er geen schade is opgetreden in de directe omgeving van Hansweert maakt de meting verdacht. Snelheid en tijdsduur van de meting leiden tot een dimensie van de situatie die zonder schade moeilijk verklaard kan worden en alleen aan de rand van het eerder genoemde conceptuele model reëel is. De afgelopen jaren zijn vaker zeer hoge windstoten gemeten op stations in de land-zee overgang, steeds tijdens de passage van actieve buien (lijnconvectie, trog) waarbij vaste neerslag (hagel, sneeuw) werd gerapporteerd. Deze gebeurtenissen verdienen nadere studie.