illustratie hozen
©KNMI
Uitleg over

Vernieuwing KNMI waarschuwingen

Door klimaatverandering komen weersextremen vaker voor. De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft opgeroepen om een Early Warning Centre te bouwen in ieder land. Door eerder en preciezer te waarschuwen kan de impact van gevaarlijk weer verminderen. Niet alleen wereldwijd maar ook in Nederland veroorzaakt extreem weer steeds meer overlast en schade. Het KNMI heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot zo'n Early Warning Centre (EWC). Wat is er veranderd – en gaat er nog veranderen - in onze weerwaarschuwingen?  

Eerder: mogelijk gevaarlijk weer 

We willen het liefste zo vroeg mogelijk informatie geven over mogelijk gevaarlijk weer. Onze weerwaarschuwingen worden nu maximaal 48 uur van tevoren gegeven, zo staat dat vastgelegd in de wet. Sinds april 2024 geven we mogelijk gevaarlijk weer aan in de tabel met onze weersverwachting, maximaal 7 dagen voordat dit kan gebeuren. We adviseren in dit geval de weersverwachting extra in de gaten te houden. Mogelijk gevaarlijk weer kan uiteindelijk overgaan in een code geel, oranje of rood, maar het hoeft niet. 

Gedetailleerder: plaatselijker dan provincies 

De huidige kleurcodes gelden per provincie. Dit leidt tot waarschuwingen op grote schaal, terwijl gevaarlijk weer regelmatig in een veel kleiner gebied optreedt.  Zo veroorzaken zware buien in de zomer meestal alleen plaatselijk overlast en schade. Er is een systeem ontwikkeld waarmee deze afzonderlijke gevaarlijke buien worden herkend en gevolgd. Dit maakt het mogelijk om voor afzonderlijke buien te gaan waarschuwen. Dit is de afgelopen jaren met professionele gebruikers zoals veiligheidsregio's getest. Er wordt nu gewerkt om dit ook voor het algemeen publiek te kunnen doen via de KNMI-app.  

Impact en handelingsperspectief: wat kan ik verwachten en wat kan ik doen? 

Code oranje vanwege zware onweersbuien. Niet iedereen weet wat te doen bij zo'n waarschuwing. Daarom communiceren we sinds oktober 2022 niet alleen wat het weer gaat worden maar ook de gevolgen die het weer kan hebben. Daarnaast geven we adviezen hoe je je kunt voorbereiden op dit gevaarlijke weer. Ook is de mogelijke impact leidend geworden voor het geven van waarschuwingen.   

Communicatiemiddelen: nieuwe app 

Om de risico's terug te dringen en slachtoffers en schade te beperken is het belangrijk dat een weerwaarschuwing zo snel en goed mogelijk de juiste mensen bereikt. Nederlanders ontvangen bij gevaarlijk weer het liefst meldingen op hun smartphone en het KNMI wordt hiervan als meest geschikte afzender gezien. Dat blijkt uit onderzoeken naar onze waarschuwingen en naar het imago van het KNMI van 2019 tot en met 2023. Daarom hebben we sinds november 2024 een nieuwe app.

Het belangrijkste onderdeel van de KNMI-app zijn de weerwaarschuwingen. Gebruikers kunnen meldingen ontvangen voor gevaarlijk weer in hun provincie. De app maakt het mogelijk om in de toekomst plaatselijker te waarschuwen, specifiek op de locatie waar de gebruiker zich bevindt. Er is speciale aandacht besteed aan toegankelijkheid en gebruikersvriendelijkheid. Zo hebben we rekening gehouden met een brede doelgroep inclusief mogelijke beperkingen. Uiteindelijk komt de app ook in meerdere talen beschikbaar.  

Kerntaak en samenwerking 

Het KNMI werkt dag en nacht aan een veilig en leefbaar Nederland, door de samenleving te voorzien van onafhankelijke kennis, advies en waarschuwingen over risico’s op het gebied van weer, klimaat en seismologie. Dat is onze wettelijke taak. De nadruk ligt bij het EWC op samenwerking, zowel op nationaal als internationaal niveau, met marktpartijen, kennisinstellingen en mede-overheden. 

Niet gevonden wat u zocht? Zoek in alle uitleg over