Winter 2008-2009 (december, januari, februari)

Koud, zeer zonnig en droog

Koudste winter in twaalf jaar

Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van De Bilt 2,2 °C tegen normaal 3,3 °C was de afgelopen winter de koudste in twaalf jaar. Vaak lag de temperatuur wat onder het langjarig gemiddelde en echt zacht winterweer ontbrak vrijwel geheel. Toch telde de winter slechts één echte vorstperiode; van 26 december tot en met 11 januari. Op 6 januari daalde de temperatuur in het Limburgse Ell zelfs tot -20,8 °C; de landelijk laagste temperatuur deze winter. Tijdens deze periode kon eindelijk ook weer eens op uitgebreide schaal worden geschaatst.
Van de afzonderlijke maanden waren december en januari koud met een gemiddelde temperatuur 2,4 °C, respectievelijk 0,8 °C, tegen 4,0 en 2,8 °C normaal. In februari week de temperatuur in De Bilt met 3,3 °C maar weinig af van het langjarig gemiddelde van 3,0 °C.
In De Bilt werden in totaal 44 vorstdagen (dagen met een minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C) genoteerd en zeven ijsdagen (dagen met een maximumtemperatuur lager dan 0,0 °C) tegen respectievelijk 38 en acht normaal.
De afwijking van de gemiddelde temperatuur was in het noorden van het land beduidend kleiner dan in het zuidoosten. Zo was in Eelde de gemiddelde temperatuur 1,9 °C tegen 2,4 °C normaal, in Maastricht 1,6 °C tegen normaal 3,1 °C. Het aantal vorstdagen varieerde van 27 lokaal in het Waddengebied tot plaatselijk 52 in het zuidoosten van het land. In het Waddengebied werd maar één ijsdag genoteerd, in het zuidoosten op enkele plaatsen 11.


Met gemiddeld over het land 136 mm neerslag tegen normaal 194 mm was de winter droog. Zowel december als januari waren droge maanden met 37, respectievelijk 47 mm tegen 75 mm en 69 mm normaal. In februari week de hoeveelheid neerslag met 52 mm maar weinig af van het langjarig gemiddelde van 47 mm. 
De meeste neerslag viel langs de westkust met op het KNMI-station Valkenburg 189 mm. Nieuw Beerta in Groningen was het droogste station met 85 mm. In De Bilt werd 133 mm afgetapt tegen 191 mm normaal.
Alhoewel de neerslag zeer regelmatig in de vorm van sneeuw viel, waren de hoeveelheden meestal klein en het aantal dagen met een sneeuwdek was gering. Alleen in de nacht van 4 op 5 januari viel in de zuidoostelijke helft van het land veel sneeuw, waarbij een sneeuwdek ontstond van 1 tot lokaal ca. 12 cm dik. Dit sneeuwdek kon zich plaatselijk tot 11 januari handhaven.
Veel regen viel op 23 januari met gemiddeld over het land 15 mm. Op die dag trok een depressie precies over ons land. Enkele weerstations noteerden daarbij de op twee na laagste luchtdruk in zeker honderd jaar en de laagste ooit in januari gemeten. De laagste luchtdruk werd gemeten in Hoek van Holland: 961,0 hPa.

Landelijk gemiddeld scheen de zon 229 uren tegen 172 uren normaal. Daarmee was de winter zeer zonnig. Op Terschelling scheen de zon het meest, maar liefst 261 uren. Het somberste KNMI-station lag daar niet ver vandaan. In Eelde werden niet meer dan 198 uren geregistreerd. In De Bilt werden 233 zonuren gemeten tegen 175 normaal.
Met name januari was een zeer zonnige maand met landelijk gemiddeld 95 zonuren tegen normaal 52. Ook in december liet de zon zich vaak zien met 81 zonuren tegen 43 normaal. Februari was duidelijk te somber met gemiddeld over het land 51 zonuren tegen een langjarig gemiddelde van 78 uren.

Vorig jaar winter bedroeg in De Bilt de gemiddelde temperatuur 5,1 °C, de hoeveelheid neerslag 212 mm en het aantal zonuren 249.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1971-2000 / De Bilt, 2 maart 2009/Rob Sluijter