Weinig uitgesproken herfst eindigt volop winters
De herfst was aan de koude kant met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 9,9 °C tegen een langjarig gemiddelde van 10,2 °C.
De temperatuur lag in september met 13,6 °C duidelijk onder het langjarig gemiddelde van 14,2 °C. Begin oktober was er sprake van een echte nazomer. De eerste tien dagen van oktober horen bij de op zachtste in ruim honderd jaar. Daarna was het lange tijd vrij koud waardoor de gemiddelde oktobertemperatuur uitkwam op 10,4 °C tegen 10,3 °C normaal. In november wisselden zachte en vrij koude tijdvakken elkaar af. Aan het einde van november volgde een overgang naar zeer koud winterweer. De gemiddelde temperatuur in november kwam uit op 5,8 °C tegen normaal 6,2 °C.
In De Bilt werden acht warme dagen (maximumtemperatuur 20,0 °C of hoger) genoteerd, tegen 12 normaal. De laatste warme dagen van het jaar werden in een groot deel van het land op 3 en 4 oktober genoteerd. In het zuidoosten werden begin oktober zelfs vijf warme dagen op rij genoteerd. Tot zomerse dagen (maximumtemperatuur 25,0 °C of hoger) kwam het niet deze herfst. De landelijk hoogste temperatuur bedroeg 24,1 °C, op 23 september in Maastricht.
Op 17 oktober daalde de temperatuur in De Bilt voor het eerst na de zomer tot beneden het vriespunt (vorstdag: minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C). In totaal telde de herfst in De Bilt acht vorstdagen tegen zeven normaal. Tijdens het winterse slot van de herfst vroor het van 26e tot en met 30e november plaatselijk het gehele etmaal.(ijsdagen: maximumtemperatuur lager dan 0,0 °C). In De Bilt werden twee ijsdagen geregistreerd. De laatste keer dat er daar in november ijsdagen voorkwamen was in 2004. De landelijk laagste temperatuur van de herfst, -8,3 °C, werd gemeten in Eelde op 27 november.
De neerslaghoeveelheid was de afgelopen herfst vrijwel normaal. Gemiddeld over het land viel 241 mm tegen een langjarig gemiddelde van 235 mm.
Van de afzonderlijke maanden was september aan de natte kant met landelijk gemiddelde 86 mm tegen 75 mm normaal. Oktober was vrij droog met 70 mm tegen 80 mm normaal en in november viel gemiddeld ca. 84 mm tegen een langjarig gemiddelde van 82 mm.
Van de KNMI-stations was Valkenburg (ZH) deze herdst het natst met 315 mm en Marknesse het droogst met 180 mm. In De Bilt viel 262 mm tegen 235 mm normaal.
In het zuidoosten van Nederland viel rond 13 november op grote schaal tussen de 30 en 80 mm neerslag. Lokaal is er in Zuid-Limburg zelfs 90 tot 100 mm gemeten, een hoeveelheid die op een willekeurige plek in Nederland eens in de honderd jaar kan worden verwacht. Er ontstond op regionale schaal wateroverlast.
Aan het einde van november viel de neerslag in de vorm van sneeuw. Op de 29e ontstond in een groot deel van het land een sneeuwdek van enkele centimeters dik, met grote overlast voor het verkeer tot gevolg.
Gemiddeld over het land scheen de zon 312 uren, tegen 302 normaal. In september scheen de zon 141 uren, tegen 136 normaal. Oktober was vrij zonnig met 123 zonuren tegen 105 normaal. November verliep juist somber met ca. 47 uren tegen een langjarig gemiddelde van 60 zonuren. Het zonnigst was de herfst in Vlissingen met 343 zonuren. In het noordoosten scheen de zon het minst, lokaal minder dan 275 uren. In De Bilt werden 303 zonuren geregistreerd tegen een langjarig gemiddelde van 298.
Over de herfst 2009 bedroeg de gemiddelde temperatuur in De Bilt 11,7 °C, het aantal uren zonneschijn 334 en de neerslagsom 243 mm.
Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1971-2000
De Bilt, 2 december 2010/Rob Sluijter