April 2011

Uitzonderlijk zacht, zeer droog en zeer zonnig

April bij zachtste in drie eeuwen

De gemiddelde temperatuur is in De Bilt uitgekomen op 13,1 °C tegen 9,2  °C normaal. Daarmee evenaart april dan het record in 2007 en bereikt de hoogste waarde sinds het begin van de regelmatige waarnemingen in 1706. Recentelijk was ook april 2009 opvallend zacht met een gemiddelde van 12,2 °C, waardoor de top drie van zachtste aprilmaanden sinds 1706 nu bestaat uit april 2007, 2011 en 2009. De nummer vier, april 1794, volgt pas op ruime afstand met een gemiddelde temperatuur van 11,3 °C.

Oorzaak van het aanhoudend zachte, zonnige en droge weer waren standvastige hogedrukgebieden boven onze omgeving. De hogedrukgebieden blokkeerden de westelijke stroming waarmee normaal buien en regengebieden over ons land trekken. Vrijwel de gehele maand was de gemiddelde temperatuur daarbij ruim boven normaal, koele dagen kwamen niet voor. Met name in de tweede helft van de maand lag de temperatuur zelfs regelmatig 5 tot 10 graden boven normaal.

Op 2 april werd in De Bilt met 23,2 °C de eerste warme dag van het jaar genoteerd (maximumtemperatuur 20,0 °C of hoger). Het totale aantal warme dagen in april was 13 dagen, in 2007 werden er 14 warme dagen geteld. Op 21 april werd met 25,0 °C de eerste zomerse dag van het seizoen geregistreerd (maximumtemperatuur 25,0 °C of hoger). Op 22, 23 en 24 april werd het in De Bilt ruim 26 graden, waarmee vier zomerse dagen op rij werden geregistreerd. In het Zeeuwse Westdorpe werden zelfs zeven zomerse dagen op rij genoteerd.

De landelijk hoogste temperatuur, 27,9 °C, werd in Hoek van Holland gemeten op 22 april. Dergelijke aantallen zomerse dagen werden in ruim een eeuw, vanaf 1901, alleen in 2007 overtroffen. Toen werden lokaal tien zomerse dagen geteld. In De Bilt werd geen enkele vorstdag (minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C) genoteerd, normaal telt april vier vorstdagen. In het oosten van het land kwam het lokaal tot drie vorstdagen.

Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Neerslag De Bilt
Neerslag De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt

Met gemiddeld over het land 11 mm tegen 44 mm normaal was april zeer droog. De meeste neerslag, viel in het oosten van het land en in Limburg. Van de KNMI-stations was Twenthe het natst met 30 mm. Op de droogste plaatsen viel minder dan 5 mm. In Hoogeveen werd het minst afgetapt: 3 mm. In De Bilt kwam de neerslagsom uit op 8 mm tegen 42 mm normaal.

De droge april volgde op een eveneens zeer droge maart. In combinatie met de hoge temperatuur en veel zonneschijn heeft dit geleid tot een groot neerslagtekort van ca. 100 mm. Een dergelijk neerslagtekort is uitzonderlijk zo vroeg in het jaar. Zulke waarden worden vaker bereikt, maar gewoonlijk pas eind juli, begin augustus, drie maanden later dus.

April was een zeer zonnige maand met gemiddeld over het land 262 zonuren tegen 178 normaal. Langs de kusten was de zon het meest te zien, op een aantal plaatsen 285 uren. Op de minst zonnige plaats, Maastricht, scheen de zon nog altijd 233 uren. In De Bilt is het aantal zonuren uitkomen op 249, goed voor een derde plaats in de rijv van zonnigste aprilmaanden sinds 1901. Ook voor wat betreft het aantal zonuren staat april 2007 op de eerste plaats met 284 uren. Het langjarig gemiddelde in De Bilt bedraagt 174 zonuren.

Vorig jaar april was in De Bilt de gemiddelde temperatuur 9,7 °C en bedroeg het aantal uren zonneschijn 246 en de neerslagsom 31 mm.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1981-2010
De Bilt, 2 mei 2011/Geert Groen & Rob Sluijter