December 2017

Winterse verrassing in zachte decembermaand

Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 4,9 °C  tegen een langjarig gemiddelde van 3,7 °C was december zacht.

De stroming kwam de hele maand uit richtingen tussen zuidwest en noord waarbij soms hogedrukinvloed overheerste, maar meestal verkeerden we onder invloed van lagedrukgebieden die vaak vlak langs of over Nederland trokken. De maand begon koud en mistig onder invloed van een hogedrukgebied bij de Britse Eilanden. Het hogedrukgebied verplaatste zich naar Midden-Europa en tot en met 7 december was het zacht. Daarna trok een lagedrukgebied naar Scandinavië en vormde zich een grootschalige trog boven West-Europa die tot op grote hoogte gevuld was met koude lucht. Er waren talrijke winterse buien. Omdat de koude lucht met noordwestelijke winden over warm zeewater werd aangevoerd, werd het niet echt koud. De temperatuur kwam overdag nog ruim boven nul uit en ’s nachts vroor het niet of nauwelijks.

Op 10 en 11 december veroorzaakten twee storingen die over Nederland trokken veel sneeuw. De laagste temperatuur bedroeg -6,2 °C op 11 december in Hoogeveen en werd gemeten in opklaringen boven een verse laag sneeuw. Vanaf 13 december lagen de temperaturen enkele dagen rond normaal, maar vanaf 17 december werd het zacht, bewolkt en soms mistig en meest droog onder invloed van een hogedrukgebied boven Midden en West-Europa. Vanaf tweede kerstdag trokken de storingen vlak langs of over Nederland. Het was wisselvallig met temperaturen rond normaal. De laatste twee dagen van de maand verliepen zeer zacht. De hoogste temperatuur van december, 14,5 °C,  werd op 31 december in Arcen gemeten.

Er werden in De Bilt zes vorstdagen geteld (minimumtemperatuur lager dan 0 °C), normaal zijn dat er dertien. IJsdagen, dagen waarop het de temperatuur het gehele etmaal niet boven nul komt, kwamen in de Bilt niet voor. Wel bleef het op 2 december in de mist in het oosten en zuiden plaatselijk de hele dag vriezen.

Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Neerslag De Bilt
Neerslag De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt
Zonneschijnduur De Bilt

Met gemiddeld over het land 112 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 80 mm verliep de maand nat. In een strook over het midden viel de meeste neerslag. In het midden, westen en op de Veluwe viel plaatselijk meer dan 150 mm. Het natste KNMI-station was De Bilt met 163 mm, in Deelen viel 162 mm. In Overijssel viel de minste neerslag, ongeveer 85 mm. Het minst natte KNMI-station was Heino met 85 mm. Een groot deel van de maandsom viel in de periode van 7 tot en met 14 december en op de laatste twee dagen van de maand.

Van 8 tot en met 11 december sneeuwde het van tijd tot tijd. Op 10 en vooral 11 december viel in grote delen van Nederland veel sneeuw. Op 10 december veroorzaakte een storing die over het midden van Nederland oostnoordoostwaarts trok in grote delen van Nederland 5-10 cm sneeuw die in het zuiden weer grotendeels wegsmolt. Een volgende storing trok op 11 december over Limburg noordoostwaarts. Deze zorgde in het westen en midden voor 10-15 cm waardoor de sneeuwlaag daar op veel plaatsen aangroeide naar 15-20 cm. Op de Veluwe kwam tijdelijk een sneeuwdek van meer dan 30 cm tot stand. Zowel op 10 als 11 december gaf het KNMI code oranje uit, op 11 december werd deze aan het begin van de middag omgezet in een code rood.

Van tijd tot tijd was er vrij veel wind, maar het kwam nergens tot storm. De hoogste windstoot bedroeg 102 km/uur op 10 december in Westdorpe.

De zon scheen deze maand gemiddeld over het land  ongeveer 32 uur terwijl het langjarig gemiddelde 49 uur is. In het zuiden van Limburg, in Beek, scheen de zon met slechts 16 uur het minst. Vorig jaar was het daar met 103 uur zon nog nooit zo zonnig ergens in Nederland in december sinds het begin van de waarnemingen. Het minst somber was het aan de kust. Met ongeveer 45 uur zonuren scheen de zon daar iets minder dan 10 uur minder dan normaal. Het zonnigste station was Terschelling met 47 uur. In De Bilt scheen de zon 25 uur tegen een langjarig gemiddelde van 49 uur. Op 15 dagen was de zon daar niet te zien.

Vorig jaar was de gemiddelde temperatuur in december 4,7 °C, landelijk gezien scheen de zon gemiddeld 72 uur en er viel 23 mm neerslag.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1981-2010

De Bilt, 2 januari 2018, Adrie Huiskamp