Zonnigste herfst in ruim een eeuw
Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 11,2°C tegen 10,6°C normaal was de herfst vrij zacht. Dat kwam vooral voor rekening van oktober, die met 11,9 °C tegen normaal 10,7°C zacht was. September en november waren slechts iets warmer dan normaal, met in september 14,7°C tegen 14,5°C normaal en in november 6,8°C tegen 6,7°C graden normaal
Hogedrukgebieden waren bepalend voor een groot deel van de herfst en zorgden regelmatig voor rustig weer. Op 4 september kwam de temperatuur daarbij in De Bilt op 25,3 °C, een zomerse dag (maximumtemperatuur 25,0°C of hoger). Twee weken later, op 18 september liep in een zuidelijke stroming de temperatuur in Maastricht op tot de tropische waarde van 30,0°C, de hoogste temperatuur deze herfst. In de laatste week van september werd het onder invloed van een noordenwind een stuk frisser. In de nacht koelde het voor het eerst na de zomer af tot onder het vriespunt met op 29 september in Twenthe -0,8°C. De eerste officiële vorstdag (minimumtemperatuur onder 0,0°C ) was 30 september met in De Bilt -0,1°C en in Twenthe -1,5°C.
Oktober kende een opmerkelijk warm tijdvak met droog, vaak zonnig weer. In het zuidoosten waren er negen warme dagen op rij, van 12 tot en met 17 oktober was het er zelfs zomers warm (maximumtemperatuur 25,0 °C of hoger). In De Bilt werd het op 13 oktober 26,3 °C, zo hoog was daar de temperatuur zo laat in het jaar in ruim een eeuw nog niet geweest. De landelijk hoogste temperatuur op deze dag was 28,1 °C in Ell.
Vanaf 18 oktober draaide de wind naar het noordwesten en later naar het noorden waardoor de temperatuur geleidelijk daalde. Aan het einde van de maand lagen de maxima op veel plaatsen ruim onder de 10 °C en was het in de wind soms ronduit guur.
Ook november kende gure dagen onder invloed van een stevige oostenwind. De eerste helft van de maand was het nog zacht, met op 6 november in Westdorpe 20,4°C. In De Bilt werd het die dag 19,0 °C, een record voor november. In de tweede helft van de maand daalde de temperatuur echter tot (ver) onder normaal. Op 24 november werd het in Leeuwarden -5,6 °C, de laagste temperatuur deze herfst. De laatste drie dagen van de maand draaide de wind naar het zuidwesten en liepen de temperaturen weer op tot ruim boven normaal.
De herfst telde in totaal twee zomerse dagen (maximumtemperatuur 25,0°C of hoger), 26 warme dagen (maximumtemperatuur 20,0°C of hoger) en vier vorstdagen (minimumtemperatuur onder 0,0°C). Normaal zijn dit er respectievelijk twee, twaalf en zeven.
Zeer droog
Na een zeer droge zomer volgde een zeer droge herfst met gemiddeld over het land 119 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 243 mm. Alle drie de maanden lag de neerslaghoeveelheid ruim onder het langjarig gemiddelde. Regionale verschillen waren er wel. Zo viel er op 5 september tijdens onweersbuien op grote schaal in en rond het Groene Hart 40-70 mm, lokaal zelfs meer dan 100 mm. Ook 6 en 7 september viel er in het westen en later in het noorden nog veel neerslag met lokaal 20-25 mm.
Op 21 september was het langs de kust stormachtig en trokken in de ochtend en avond onweersbuien over het land die gepaard gingen met zeer zware windstoten. Tot storm kwam het deze herfst echter niet. Op 23 september regende het langdurig in een groot deel van het land. De meeste regen viel die dag in het zuiden van het land, circa 20 mm.
Oktober was uitzonderlijk droog tot de 25e. Daarna werd het wisselvallig. Op de 27e viel er in het zuidwesten 10 tot 40 mm regen. De helft van de totale maandsom, landelijk gemiddeld 20 mm, viel op 30 oktober toen een actieve depressie vanuit de Alpen over het land noordwaarts trok.
Ook november was zeer droog, met slechts 26 mm tegen een langjarig gemiddelde van 82 mm. De eerste natte sneeuw van het seizoen viel in het noordoosten van het land op 20 november.
In De Bilt viel 113 mm neerslag tegen 241 mm normaal. Daarmee eindigt deze herfst daar in de top tien van droogste najaren sinds 1901.
Zeer zonnig
De herfst was zeer zonnig. Het aantal uren zonneschijn lag met gemiddeld over het land 464 uur ruim boven het langjarig gemiddelde van 320 uur. Alle drie de maanden waren zeer zonnig. November had een zeer zonnig begin maar eindigde de laatste week met zeer somber weer. Het zonnigst was het in het zuiden van het land met in Westdorpe 494 uren zon, het somberst langs de westkust, met in Wijk aan Zee 417 uren zon. In De Bilt scheen de zon 457 uur tegen 314 uur normaal. Het was daar de zonnigste herfst sinds het begin van de regelmatige waarnemingen in 1901.
Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1981-2010
De Bilt, 3 december 2018/ Carine Homan