September 2022

Normale temperatuur, nat en vrij zonnig

Met een gemiddelde temperatuur van 14,6°C week de maand niet veel af van het langjarig gemiddelde van 14,7°C.

Zomers begin

De maand begon met droog en zomers weer onder invloed van een hogedrukgebied bij Scandinavië. Overdag liep de temperatuur op tot waarden rond de 25 °C.

Vanaf 3 september ontwikkelde zich een lagedrukgebied boven Ierland en met een zuidelijke aanvoer liep de temperatuur op 5 september op veel plaatsen op tot tropische waarden. In Gilze-Rijen en Eindhoven werd het die dag 32,0 °C , de hoogste temperatuur deze maand. In De Bilt werd de 30°C net niet aangetikt en werd 29,7 °C de hoogste temperatuur deze maand. Het bleef niet droog die dag, vooral in het zuidwesten ontstonden enkele onweersbuien. Ook op 6 september werd het nog warm, met plaatselijk tropische temperaturen. De dag eindigde echter met onweersbuien die vanaf de nacht over het land noordoostwaarts trokken.

Warm maar wisselvallig

Het lagedrukgebied bij Ierland veroorzaakte in de dagen daarna wisselvallig weer met regelmatig buien of regen. Koud was het niet met maximumtemperaturen die tussen de 20 °C en 25 °C lagen. Het lagedrukgebied trok langzaam via Nederland oostwaarts en maakte op 11 september tijdelijk plaats voor een hogedrukgebied.

Vanaf de 14e deed de temperatuur een flinke stap terug

Er kwam echter al snel een volgend lagedrukgebied boven Scandinavië te liggen waardoor de stroming noordwestelijk werd. De temperatuur deed een flinke stap terug en daalde geleidelijk naar waardes onder normaal. Meerdere storingen trokken vanaf de Noordzee over het land zuidwaarts.

Vanaf de 19e werd het weer even een paar dagen wat rustiger met een hogedrukgebied dat vanaf Engeland geleidelijk over Nederland oostwaarts trok. De temperaturen bleven echter aan de lage kant voor de tijd van het jaar.

Op 23 september kwam het rustige weer ten einde en trokken opnieuw veel storingen met neerslag en regelmatig veel wind over het land. De maximumtemperatuur kwam niet meer boven 15°C uit, waar 18°C de normaal is.

Zonnig einde

De laatste twee dagen van de maand werd het opnieuw rustig en zonniger weer, maar vooral in de nachten koelde het flink af. Op 29 september werd het in Eelde en Twente 1,2°C, de laagste temperatuur deze maand.

0 tropische dagen, 5 zomerse dagen en 13 warme dagen

De maand telde in totaal 0 tropische dagen (maximumtemperatuur 30,0°C of hoger), 5 zomerse dagen (25,0°C of hoger) en 13 warme dagen (20,0°C of hoger), tegen normaal respectievelijk 0,2, 2,1 en 11,7 dagen. De maand telde geen vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0°C), wat normaal is voor september.

Grafiek van verloop temperatuur in De Bilt in de maand september
Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Staafdiagram van dagelijkse hoeveelheid neerslag in De Bilt in de maand mei
Neerslag De Bilt
Staafdiagram van dagelijkse hoeveelheid uren zonneschijn in De Bilt in de maand mei
Zonneschijnduur De Bilt

Natte maand, in het zuidwesten zeer nat

Met landelijk gemiddeld een hoeveelheid neerslag van 127 mm tegen 73 mm normaal was september nat. De verschillen over het land waren echter groot. Extreem nat was het in het zuidwesten van het land, met in Zeeland, het zuiden van Zuid-Holland en het westen van Noord-Brabant plaatselijk 200-250 mm. Het KNMI-station met de meeste neerslag was Vlissingen met 205 mm. Daarmee was het daar de op een na natste septembermaand sinds 1906. Alleen 2001 was natter met 211 mm. Een stuk minder neerslag viel er in de oostelijke helft van Overijssel en het zuiden en oosten van Drenthe, met op KNMI-station Twente 65 mm, vrijwel gelijk aan de normale hoeveelheid van 67 mm.

Op 5 september viel er in het zuidwesten van het land tijdens onweersbuien plaatselijk 20-30 mm. In de nacht van 6 op 7 september trok een strook met onweersbuien van zuidwest naar noordoost over het land met lokaal 20-30 mm neerslag. Ook de dagen erna waren nat, met op 8 september in een strook over het midden en noorden van het land 15-20 mm. 10 september was opnieuw een zeer natte dag in Zeeland, met lokaal 40-60 mm neerslag.

Daarna was het even een paar dagen wat rustiger, maar op 13 en 14 september begon het in het zuiden weer te regenen. Een storing die lang bleef hangen zorgde in het uiterste zuiden voor ongeveer 30 mm neerslag. Van 16 tot en met 18 september trokken er in een noordwestelijk stroming veel buien en regen over het land. Opnieuw viel de meeste neerslag in het zuidwesten, ongeveer 40-50 mm, maar ook de rest van het land had veel neerslag, plaatselijk 30-40 mm. Alleen in het uiterste oosten viel de hoeveelheid neerslag mee, ongeveer 10-20 mm.

Daarna was het een paar dagen op een enkel buitje na droog, totdat op 24 september opnieuw een storing heel langzaam van west naar oost over het land trok met veel regen. Ook de 26 en 27e waren onstuimige dagen met veel buien. In Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant viel ongeveer 50-60 mm, in Noord-Holland circa 30 mm.

In De Bilt viel deze maand 108 mm tegen 78 mm normaal.

Neerslagtekort nog steeds hoog

Ondanks de natte maand bedroeg het neerslagtekort aan het einde van het groeiseizoen 224 mm. Het jaar 2022 behoort hiermee niet meer tot de 5% droogste jaren, maar is nog steeds erg droog verlopen. Het neerslagtekort is het grootst in het oosten van het land met meer dan 300 mm.

Vrij zonnige maand

Met gemiddeld over het land 180 uur zon tegen 158,5 uur normaal was de maand vrij zonnig. Vooral aan het begin van de maand was het zonniger dan normaal, in de tweede helft van de maand week de hoeveelheid zonneschijn niet veel af van normaal. Sombere dagen waren er niet, elke dag scheen de zon wel ergens even.

Het zonnigst was het in Stavoren met 213 uren zon. Het somberst was het in Zeeland met in Westdorpe 153 uur zon. In De Bilt scheen de zon 189 uur tegen 152,8 uur normaal.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

De Bilt, 3 oktober 2022/Carine Homan