Met een gemiddelde temperatuur van 8,7°C tegen normaal 9,8°C was april koel.
Een lagedrukgebied boven ons land zorgde voor een regenachtige en sombere 1 april, bij temperaturen rond normaal. Met het oostwaarts wegtrekken van het laag en de opbouw van een hogedrukgebied boven Zuid-Scandinavië, stroomde er vervolgens met een noordoostelijke stroming koude lucht binnen. Met maximumtemperaturen tussen de 7 en 10°C en op uitgebreide schaal vorst in de nacht, volgden een paar koude maar ook droge en zonovergoten dagen. Met -5,0°C in Eelde, in de nacht van 5 april, kwam het net niet tot matige vorst maar wel tot de laagste temperatuur van deze maand.
Op 6 april koerste een randstoring vanaf Groot-Brittannië via onze omgeving naar Centraal-Europa, waardoor er abrupt een einde kwam aan het zonnige weer. Er volgde een tweetal sombere dagen, met vooral op de 7e ook perioden met regen. Vanaf 8 april stabiliseerde het weer opnieuw onder invloed van hogedruk boven Zuid-Scandinavië en werd er met een aflandige stroming warmere lucht aangevoerd. De temperaturen liepen geleidelijk op naar temperaturen rond of iets boven normaal, met op 9 en 10 april maxima tussen de 14 en 17°C.
Van 10 tot en met 13 april hadden we te maken met een westelijke stroming waarin meerdere actieve storingen ons land passeerden. Het weerbeeld was wisselvallig, met af en toe regen of buien maar ook zonnige perioden, bij temperaturen rond normaal. Op 12 en 13 april stond er ook vrij veel wind, met zware windstoten in het zuidwestelijk kustgebied. Vanaf de 14e werd het weer rustig en meestal droog als gevolg van een blokkade boven de Atlantische Oceaan en Noordwest-Europa. Op 16 april overheerste de bewolking en bleef het koel, verder lagen de middagtemperaturen bij wisselend bewolkt weer met circa 15°C rond normaal. 11, 14 en 19 april verliepen op de meeste plaatsen zonnig.
Tussen 19 en 22 april verplaatste het zwaartepunt van het blokkerende hoog zich geleidelijk van Scandinavië richting Groenland, waardoor er met een oostelijke stroming warmere lucht werd aangevoerd. De maximumtemperaturen liepen uiteen van 15°C in de kustgebieden tot plaatselijk 20°C in het oosten en noordoosten. Met 21,6°C werd op 22 april bij KNMI-station Twenthe de hoogste temperatuur van de maand geregistreerd. De passage van een hoogtelaag (een lagedrukgebied hoger in de atmosfeer) zorgde er echter voor dat het weer destabiliseerde en er enkele stevige (onweers)buien voorkwamen. Tussendoor scheen wel af en toe de zon.
De passage van een lagedrukgebied zorgde op 23 en 24 april voor veel bewolking en perioden met regen en ook de temperatuur deed een flinke stap terug. De dagen daarna knapte het weer op, onder invloed van een hogedrukgebied boven onze omgeving. Er waren flinke droge en zonnige perioden maar het bleef koud, met maximumtemperaturen van slechts 10°C en vooral in het oosten plaatselijk lichte vorst in de nacht, zo ook tijdens Koningsnacht. Vanaf 27 april, Koningsdag, deed de temperatuur er elke dag een schepje bovenop, tot aan normale waarden aan het einde van de maand. Op de 28e passeerde er nog wel een storing met langdurige (mot)regen en vrijwel geen zon.
April telde in De Bilt vijf vorstdagen (met een minimumtemperatuur < 0,0°C), normaal zijn dat er drie à vier. In het zuiden en oosten kwam het vaker tot vorst, gemiddeld zo’n acht keer. Langs de kust kwam de temperatuur plaatselijk helemaal niet onder nul. Warme dagen (met een maximumtemperatuur van 20°C of meer) waren er niet in De Bilt, normaal zijn dat er vier à vijf. Op 21 en 22 april kwam het in het (noord)oosten wel plaatselijk tot een warme dag, in Nieuw Beerta zelfs op beide dagen.
Met 66 millimeter gemiddeld over het land (op basis van de automatische weerstations) was april een natte maand, normaal valt er 40 millimeter. Daarmee was het de derde natte maand van dit jaar, na januari en maart. Met een gemiddelde neerslagduur van 59 uur regende het ook beduidend vaker dan normaal (37 uur). In tegenstelling tot de voorgaande jaren is er dan ook geen sprake van droogte. Het neerslagtekort bedroeg aan het einde van de maand 5 millimeter, circa 20 millimeter natter dan het klimatologische gemiddelde.
Het natst was het op de Veluwe met plaatselijk bijna 100 millimeter. Deelen was het natste KNMI-station met 87 millimeter. Het minst nat was het in delen van Groningen, Zeeland en Limburg met circa 50 millimeter, in Westdorpe viel 47 millimeter. De Bilt registreerde 67 millimeter, tegen 42 millimeter normaal. Het was overal natter dan normaal.
Op de 1e viel in het zuidoosten bijna 20 millimeter, op 6 en 12 april viel er landelijk 5-10 millimeter. Op de 21e resulteerden stevige onweersbuien in het noordwesten plaatselijk in 15-20 millimeter en op 23 en 24 april viel er in 48 uur tijd op veel plaatsen 20 millimeter en in het westen zelfs 40 millimeter. Ondanks het natte karakter waren er gemiddeld over het land 15 droge dagen, één à twee meer dan normaal.
Met gemiddeld over het land 191 zonuren scheen de zon net iets minder dan het klimatologische gemiddelde van 195 zonuren. In het noorden was de maand aan de sombere kant. De verschillen over het land waren niet groot. Het zonnigst was het in het langs de westkust en in het noordoosten, met op het KNMI-station Wijk aan Zee 209 zonuren. In het zuiden en zuidoosten scheen de zon het minst, met in Eindhoven 167 uren zon. In De Bilt scheen de zon 186 uur, tegen 189 zonuren normaal.
Ronduit sombere periodes waren er niet, wel telde april op de meeste plaatsen twee à drie sombere (zonloze) dagen. Met name 1 en 28 april was er op de meeste plaatsen geen zonneschijn. Op 2, 3 en 4 april scheen de zon juist bijna onafgebroken en ook de 19e was een zonovergoten dag.
Normaal = het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020.
Definitief overzicht / De Bilt, 2 mei 2023 / Yorick de Wijs