Januari 2023

Zacht, zeer nat en vrij somber

Temperatuur- en weersverloop

Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 5,8 °C  tegen een langjarig gemiddelde van 3,6 °C verliep de maand zacht.
 

 

Warmterecord in Nieuwjaarsnacht

De maand begon recordzacht. Nadat op 31 december al de hoogste decembertemperatuur sinds het begin van de reguliere waarnemingen in 1901 werd gemeten was dit enkele uren later, in de Nieuwjaarsnacht, opnieuw het geval. In Eindhoven werd het maar liefst 16,9 °C . Het oude record stamde uit 1947, op 16 januari werd het in Maastricht 16,5 °C. Dit record werd overigens gevestigd in één van de koudste winters van de twintigste eeuw. Het weerstation was toen in de stad Maastricht gelegen, nu ligt het ongeveer 90 m hoger op het vliegveld.

Recordzachte eerste decade

De eerste decade (1-10 januari) verliep in De Bilt recordzacht met een gemiddelde temperatuur van 9,3 °C. Tot nu toe was in 2007 met 8,8 °C de eerste decade de warmste.
We hadden de eerste helft van de maand steeds te maken met zuidwestelijk of westelijke stromingen die zachte lucht vanuit Zuidwest-Europa of vanaf de aangrenzende Atlantische Oceaan aanvoerden. Het was zeer wisselvallig met veel regen en soms veel wind.

Koud vervolg

Na het midden van de maand werd de stroming noordelijk en werd het duidelijk kouder. Eerst hadden we te maken met storingen die over of vlak langs Nederland trokken en plaatselijk sneeuw brachten, vanaf 21 januari bevonden we ons meestal onder invloed van uitlopers van hogedrukgebieden zodat het rustig weer was. Soms vroor het ’s nachts licht tot matig. Overdag lagen de temperaturen meestal enkele graden boven nul, maar op 21 januari vroor het in het midden ook overdag. Het was daar langdurig mistig. Op 25 januari vroor het overdag in vrijwel heel Nederland. De laagste temperatuur van de maand, -6,7 °C , werd op 21 januari in Beek gemeten.

Minder koud einde

Na 25 januari lag de temperatuur rond de normale waarden voor de tijd van het jaar onder invloed van een noordwestelijke stroming.

Acht vorstdagen, geen ijsdagen

In De Bilt waren er deze maand acht vorstdagen (dagen waarop de minimumtemperatuur onder het vriespunt ligt), normaal zijn dat er twaalf. IJsdagen (dagen waarop de maximumtemperatuur onder het vriespunt ligt) waren er niet, normaal zijn dat er 2,6. Hoewel de temperatuur op 20 en 25 januari in De Bilt overdag onder nul lag, telden deze etmalen niet als een ijsdag omdat de temperatuur eerder in de nacht nog boven nul lag.

Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Grafiek temperatuurverloop De Bilt
Grafiek neerslag De Bilt
Grafiek neerslag De Bilt
Grafiek zonneschijnduur De Bilt
Grafiek zonneschijnduur De Bilt

Neerslag

Zeer natte maand, tweede decade recordnat

De maand was zeer nat met gemiddeld over Nederland 108 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 68 mm. De meeste neerslag viel in de eerste 20 dagen van januari. De tweede decade (11-20 januari) verliep op veel plaatsen recordnat. In Rotterdam viel in deze periode 105 mm neerslag.

Meeste neerslag in het westen en midden

De meeste neerslag viel deze maand in het westen, midden en delen van het noorden met op KNMI-station Rotterdam 148 mm. In De Bilt viel 142 mm, de hoogste neerslagsom daar sinds 1901. Het droogst was het in het zuidwesten met op KNMI-station Westdorpe 80 mm.

Veel regen rond het midden van januari

Op 4 januari viel in het midden en noorden 20-30 mm.
Op 12 januari zorgde een front dat enige tijd boven het midden en zuiden lag voor veel regen.  In een strook van Zeeland naar Overijssel viel 25-45 mm, plaatselijk nog wat meer. Op 14 januari viel in grote delen van Nederland 10-20 mm regen. Met de regen die er al gevallen was leidde dat in de Betuwe, langs de Linge, voor wateroverlast. Op 16 januari viel in het westen en noorden 10-20 mm.

Sneeuw

In de nacht en vroege ochtend van 19 januari viel op de Veluwe en in het midden en oosten van Brabant 2-5 cm sneeuw. In de omgeving van Eindhoven liep het verkeer volledig vast.
Op 20 januari trok een kleine depressie over het zuidwesten van Nederland zuidoostwaarts. In grofweg de zuidwestelijke helft van Nederland viel sneeuw. In het westen ging deze in de loop van de ochtend in regen over en smolt de sneeuw die was gevallen snel weg. In delen van Utrecht, Brabant en het zuiden en midden van Limburg bleef 2-5 cm liggen, in de Limburgse heuvels 5-10 cm. Het KNMI gaf voor deze provincies Code Oranje voor sneeuw uit.
 

IJzel op 25 en 26 januari

In de avond van 25 en de nacht naar 26 januari ging regen in de zuidoostelijke helft van Nederland gepaard met ijzel. Plaatselijk leidde dat tot gladheid, waarvoor het KNMI in de vroege ochtend van 26 januari voor het zuidoosten Code Oranje uitgaf.

Zonneschijn

Vrij sombere maand

Het was deze maand aan de sombere kant met gemiddeld over het land 64 uur zonneschijn tegen normaal 68 uur. Alleen in het zuidwesten liet de zon zich vaker zien dan normaal. De meeste zon was er in Vlissingen, 92 uur tegen 76 normaal. Het somberst was het in Arcen met slechts 42 uur zon tegen 66 uur normaal. In De Bilt scheen de zon 56 uur tegen 67 uur normaal. Meestal was er weinig zon. Dagen met  in grote delen van Nederland flink wat zon waren 6 t/m 8, 11, 17 t/m 19,  21 en 28 januari.

Normaal = het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

De Bilt, 5 februari 2023/ Adrie Huiskamp.