Met een gemiddelde temperatuur van 7,0°C tegen normaal 6,5°C was maart vrij zacht.
Maart kende, onder invloed van een blokkerend hogedrukgebied ten noorden van Schotland, een zonnige en droge start. In een vrij koude noordoostelijke stroming lagen de temperaturen aanvankelijk iets onder normaal. Vooral de eerste nacht was koud met landinwaarts op veel plaatsen matige vorst. In Twente daalde het kwik zelfs tot -7,6°C, de laagste temperatuur van de maand. Doordat het hogedrukgebied zich noordwaarts uitbreidde, kwam er een noordelijke stroming op gang en werd er koude lucht vanuit het Noordpoolgebied richting onze omgeving getransporteerd.
Op 4 maart passeerde een koufront, waarna de van oorsprong arctische lucht geleidelijk over ons land uitstroomde. Doordat de ontstane rug van hogedruk boven de Oceaan geen stand hield, keerde het koufront echter al snel weer terug. Een bijbehorende storing diepte op 6 maart uit tot een lagedrukgebied boven de Noordzee en zette vervolgens koers naar Denemarken. Hierdoor passeerde het koufront op de 7e opnieuw en daalden de maxima verder naar een graad of 5.
Vanaf 8 maart kregen we te maken met een trein van lagedrukgebieden die net zuid van ons passeerden. De bijbehorende golvende frontale zone, een scherpe grens tussen koude en zachte lucht, bleef daardoor dagenlang boven ons land slepen. Het verdrijven van de koude lucht ging uiterst moeizaam en resulteerde in langdurige regen en (natte) sneeuw, bij temperaturen die in het midden en noorden net boven het vriespunt lagen terwijl het in het zuidoosten ruim 10°C werd. Vooral in het zuiden kwam het tot een tijdelijk sneeuwdek van plaatselijk 5-10 cm, in de ochtend van 8 maart gaf het KNMI hiervoor code oranje uit voor Limburg en Noord-Brabant.
Na het oostwaarts wegtrekken van het laatste lagedrukgebied, profiteerden we op 11 maart tijdelijk van een hogedrukgebied boven onze omgeving. Het was zonnig met lichte, plaatselijk zelfs matige, vorst in de nacht. Daarna kwamen we onder invloed van een omvangrijk lagedrukgebied boven de Atlantische Oceaan en werd er met een zuidwestelijke stroming op 12 en 13 maart veel zachtere lucht aangevoerd. Een actieve randstoring zorgde op de 13e tevens voor de eerste storm van het jaar, met in Vlieland en IJmuiden een uurgemiddelde windsnelheid van 9 Bft. Ondanks de wind werd het die dag in het zuidoosten nog 17 a 18°C.
Het bleek de opmaat naar een zacht en wisselvallig vervolg, al bleven de actieve storingen aanvankelijk boven de Oceaan en was het van 15 t/m 18 maart overwegend droog en zonnig weer. Met een zuidelijke stroming werd zeer zachte lucht aangevoerd, waardoor de middagtemperaturen landinwaarts (ruim) boven de 15°C uitkwamen. In Ell werd op de 17e met 18,7°C de hoogste temperatuur van de maand gemeten. Vanaf de 20e wisten storingen ons wel te bereiken en werd het weer somber en regenachtig, bij temperaturen (ruim) boven normaal.
Op 26 maart zorgde de vorming van een rug van hogedruk boven de Atlantische Oceaan voor een tijdelijke blokkade. De stroming werd noordwestelijk en er werd duidelijk koudere lucht aangevoerd. Op de 27e vielen er enkele winterse buien bij maxima van ca. 8°C, waarna het weer tijdelijk stabiliseerde onder invloed van een hogedrukgebied en het vooral in de nacht flink afkoelde, met op veel plaatsen lichte vorst.
Met het oostwaarts wegtrekken van het hogedrukgebied kwamen we vanaf de 28e weer onder de invloed van lagedrukgebieden boven de Atlantische Oceaan. De maand kende hierdoor een wisselvallig einde, met temperaturen die in een zuidwestelijke stroming opnieuw ruim boven normaal lagen.
Maart telde in De Bilt zes vorstdagen (met een minimumtemperatuur onder nul), normaal zijn dat er acht. In het zuidoosten en oosten van het land vroor het op ca. 10 dagen en vliegveld Eelde telde zelfs 14 vorstdagen. Warme dagen (20°C of meer) waren er nergens, hetgeen vrij normaal is voor maart. Over het tijdvak november 2022 tot en maart 2023 bedroeg het Hellmanngetal in De Bilt 22.5, waarmee de hele winterperiode als zacht kan worden geclassificeerd.
Het meest opvallend was het natte karakter van de maand. Met 98 millimeter gemiddeld over het land, tegen 53 millimeter normaal, was maart namelijk zeer nat. In het zuiden viel de meeste neerslag, met plaatselijk meer dan 130 millimeter. Deelen was het natste KNMI-station met 137 millimeter. In delen van Flevoland, Overijssel en het Waddengebied viel bijna de helft minder, ca. 70 millimeter. Marknesse was het minst natte station met 69 millimeter. In De Bilt viel 101 millimeter, tegen 58 millimeter normaal, goed voor een achtste plaats in de lijst met natste maartmaanden. De neerslag was vrij gelijkmatig verdeeld over de maand, alleen de eerste dagen waren geheel en overal droog. Op 9 en 10 maart en ook op de laatste dag van de maand viel er op uitgebreide schaal 10-20 millimeter. De meeste stations telden 5-10 droge dagen, normaal zijn dat er ongeveer 12.
Met gemiddeld over het land 120 uren zon was maart een vrij sombere maand. De normale hoeveelheid zon bedraagt 145 zonuren. Hoewel de zon overal minder scheen dan normaal, was het in het uiterste zuiden met ca. 100 zonuren duidelijk het somberst. Maastricht was het minst zonnige KNMI-station met 98 zonuren. De zon scheen het meest in het Waddengebied, met op Terschelling 143 uren zon. In De Bilt scheen de zon 117 uur, tegen 139 uur normaal. De meeste stations telden drie à vier zonloze dagen, over het algemeen waren dat 9, 10, 20 en 22 maart. De Bilt telde vijf zonloze dagen en dat is iets meer dan normaal (vier). Tijdens de eerste dagen van de maand en op 11, 15 en 27 maart scheen de zon op de meeste plaatsen vrijwel onafgebroken.
Normaal = het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020.
Definitief overzicht / De Bilt, 3 april 2023 / Yorick de Wijs