Met een gemiddelde temperatuur van 13,2°C in De Bilt, tegen 10,9 °C normaal, was oktober zeer zacht. De maand eindigt daarmee op de zesde plek in de top tien van warmste oktobermaanden sinds 1901.
De maand kende een duidelijke tweedeling. Het zonnige, zeer zachte septemberweer zette zich aanvankelijk voort aan het begin van oktober. Op 2 oktober werden in het zuiden van het land nog zomerse temperaturen behaald. In Beek bij Maastricht werd het die dag 26,1°C, de hoogste temperatuur deze maand.
Op 3 oktober werd het rustige weer tijdelijk onderbroken door een storing met veel wind en buien. Daarna lag het land op de grens van een hogedrukgebied boven het midden van Europa en lagedrukgebieden ten noorden van ons. Storingen schampten soms net het noorden van het land terwijl het in het midden en zuiden van het land rustig nazomerweer bleef. De temperatuur bleef ruim boven normaal.
Vanaf 11 oktober sloeg het weer om en de rest van de maand verliep in het hele land zeer wisselvallig. Aanvankelijk lag de temperatuur ruim boven normaal, met op 13 oktober in het hele land nog maximumtemperaturen van ruim boven de 20°C. Vanaf de 14e werd het onder invloed van een noordwestenwind tijdelijk kouder. Op KNMI-station Ell koelde het op 16 oktober ’s nachts af tot 0,8°C, de laagste temperatuur deze maand.
Op 17 oktober was het tijdelijk droog onder invloed van een hogedrukgebied, daarna werd het opnieuw wisselvallig in een overwegend zuid tot zuidwestelijke stroming. De temperatuur lag op de meeste dagen boven normaal.
De Bilt telde zeven warme dagen (maximumtemperatuur 20,0°C of hoger), normaal voor oktober is drie. Oktober telde geen vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0°C), normaal is dit er één.
Oktober was zeer nat. Gemiddeld over het land viel 150 mm neerslag, twee keer zoveel als normaal (75 mm). In De Bilt was het zelfs de natste oktobermaand sinds het begin van de waarnemingen in 1906 met 220 mm neerslag. Het vorige record stond al ruim negentig jaar op naam van oktober 1932 met 193 mm.
De maand begon rustig, met alleen op 3 oktober een storing die in het hele land voor wat neerslag zorgde. Verder viel er tot en met de 10e weinig neerslag, alleen in het noorden van het land viel af en toe wat neerslag.
Vanaf de 11e werd het in het hele land uiterst wisselvallig. Alleen op de 17e bleef het in het hele land droog. Veel neerslag viel op 12 en 13 oktober, vooral in het midden van het land. In De Bilt viel in twee dagen tijd 73 mm.
Vanaf 18 oktober trok storm Babet over de Britse Eilanden noordwaarts. In Nederland kwam het niet tot storm, maar het lagedrukgebied veroorzaakte in het hele land wel veel wind en neerslag. Op 18 en 19 oktober viel er circa 10-20 mm, 20 oktober was de natste dag van de maand met gemiddeld over het land 23 mm. De meeste neerslag viel die dag in het noorden met op KNMI-station Lauwersoog 36 mm neerslag. Ook in Noord-Brabant viel echter lokaal veel neerslag, op KNMI-station Eindhoven 46 mm.
Storm Babet zorgde op 20 oktober ook voor een uitzonderlijk sterke oostenwind, waardoor onder andere veerboten naar de Wadden last hadden van extreem laagwater.
Op 25 oktober trok een klein lagedrukgebied over het zuidoosten van het land. Op KNMI-station Volkel viel die dag 23 mm. Ook 29 en met 30 oktober waren erg natte dagen met lokaal 15-20 mm neerslag. Op 31 oktober viel tijdens felle (onweers)buien in de noordwestelijke helft van land op veel plaatsen 20-25 mm.
Het natst was het deze maand in het midden van het land en langs de kust, met op KNMI-station De Bilt 220 mm neerslag. Het minst nat was het in Limburg, met op KNMI-station Beek 81 mm neerslag.
Oktober was aan de sombere kant, met gemiddeld over het land 111 uren zon tegen 120 zonuren normaal. De eerste tien dagen was het zonniger dan normaal, daarna verliep de maand somberder dan normaal. Het zonnigst was het in het zuiden van het land, met in Vlissingen en Beek 132 uren zon. Het minst zonnig was het in het noorden van het land, met in Leeuwarden 90 zonuren. In De Bilt scheen de zon 101 uur tegen 119 uur normaal. Oktober kende in De Bilt vier sombere dagen, gelijk aan het langjarige gemiddelde.
(Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020
De Bilt, 2 november 2023/Carine Homan