Winter 2022-2023 (december, januari, februari)

Zacht, normale hoeveelheid neerslag en vrij zonnig

Temperatuurverloop

Zacht

Met een gemiddelde temperatuur van 5,1 °C tegen 3,9 °C normaal was de winter zacht.

December was iets kouder dan normaal met gemiddeld 3,9 °C tegen 4,2 °C normaal. Januari en februari waren allebei zacht met respectievelijk 5,8 °C tegen 3,6 °C en 5,7 °C tegen 3,9 °C normaal.

Koud begin

De eerste achttien dagen van de winter verliepen koud, de temperatuur lag op bijna alle dagen ruim onder normaal. Het koudst was het van 12 tot en met 18 december, met in De Bilt etmaalgemiddelde temperaturen onder nul. De laagste temperatuur van de winter werd op 13 december gemeten: -10,6 °C  in Eelde. Op veel plaatsen kon de laatste twee dagen van de koude periode op ondiep water geschaatst worden.

Recordzachte jaarwisseling

De rest van december verliep zacht. Zeer zacht was het rond de jaarwisseling en begin januari. Op 31 december werd het in Ell en Arcen 17,6 °C, de hoogste temperatuur deze winter en een record voor december. Ook in De Bilt werd het met 15,9 °C nog nooit zo warm in december sinds het begin van de waarnemingen. Op 1 januari werd vervolgens het temperatuurrecord van januari verbroken. In Eindhoven werd het die dag 16,9 °C, in De Bilt 15,6°C.

Ook de dagen erna bleef het zeer zacht. De eerste tien dagen van januari verliepen in De Bilt recordzacht met een gemiddelde temperatuur van 9,3 °C.

Halverwege januari werd het tijdelijk weer wat kouder met ’s nachts regelmatig lichte tot matige vorst en overdag temperaturen enkele graden boven nul. Vanaf 25 januari liep de temperatuur echter geleidelijk weer op tot waarden boven normaal.

Februari begon ook zacht, maar van 6 tot en met 9 februari hadden we te maken met rustig hogedrukweer en temperaturen onder normaal. Halverwege de maand werd het in een zuidelijke stroming zacht en zonnig weer met in het zuiden van het land lokaal 15 °C. Aan het einde van de maand kwam de temperatuur onder invloed van een volgend hogedrukgebied opnieuw onder normaal te liggen.

33 vorstdagen, 2 ijsdagen

De Bilt telde deze winter 33 vorstdagen (12 in december, 8 in januari en 13 in februari), normaal zijn dit er 35. Er waren twee ijsdagen (dagen waarop de temperatuur niet boven het vriespunt komt), beide in december, normaal zijn dit er zes. Het Hellmanngetal (som van de negatieve etmaalgemiddelden) stond eind februari in De Bilt op 22,5. Normaal tot en met februari is 42.

Neerslag

Normale hoeveelheid neerslag

De hoeveelheid neerslag deze winter lag met landelijk gemiddeld 208 millimeter neerslag rond het langjarig gemiddelde van 204 millimeter. De verschillen tussen de maanden waren echter groot.  December had een normale hoeveelheid neerslag met 80 millimeter tegen 78 millimeter normaal. Januari was echter zeer nat met gemiddeld over Nederland 108 millimeter neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 68 millimeter. De meeste neerslag viel in de eerste 20 dagen van januari in het westen, midden en delen van het noorden van het land. In De Bilt viel 142 millimeter, de hoogste neerslagsom daar in januari sinds 1901. De grote hoeveelheid neerslag leidde rond 14 januari in de Betuwe, langs de Linge, voor wateroverlast.

Februari was daarna juist een zeer droge maand. Landelijk gemiddeld viel 20 millimeter, tegen 56 millimeter normaal.

Het natst was het deze winter op KNMI station Deelen met 290 millimeter neerslag (normaal 235 millimeter). Het droogst was het in Nieuw Beerta met 153 millimeter neerslag (normaal 188 millimeter). In De Bilt viel 251 millimeter neerslag tegen 218 millimeter normaal.

Code oranje voor sneeuwval

Op 5 december viel er in de Limburgse heuvels plaatselijk ongeveer 5 centimeter sneeuw. In de nacht en vroege ochtend van 19 januari viel op de Veluwe en in het midden en oosten van Brabant 2 tot 5 centimeter sneeuw. Op 20 januari viel in de zuidwestelijke helft van Nederland sneeuw. In delen van Utrecht, Gelderland, Brabant en het zuiden en midden van Limburg bleef 2 tot 5 centimeter liggen, in de Limburgse heuvels 5 tot 10 centimeter. Het KNMI gaf voor deze provincies code oranje voor sneeuw uit.

Drie keer code oranje voor ijzel

Het KNMI gaf drie keer een code oranje uit voor ijzel. De eerste keer was in de avond van 15 december in het westen van het land. Daar zorgden regenbuien op een bevroren ondergrond voor plaatselijke ernstige gladheid. De tweede keer was in de avond van 18 december bij het invallen van de dooi. In heel Nederland was het enige uren glad als gevolg van ijzel. In de avond van 25 en de nacht naar 26 januari ging regen in de zuidoostelijke helft van Nederland gepaard met ijzel.

Stormloos

Tot storm kwam het deze winter net als in de voorgaande herfst niet.

Zonneschijn

Iets meer zon dan normaal

Met landelijk gemiddeld 237 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van 218 uur was de winter iets zonniger dan normaal. In december en januari week de hoeveelheid zonneschijn niet veel af van het langjarig gemiddelde met respectievelijk 62 uur zonneschijn tegen normaal 58 uur en 64 uur tegen normaal 68 uur. Februari was zonnig met 111 uur zon tegen 92 uur normaal. Het zonnigst was het deze winter in Vlissingen met 287 uur zon (normaal 238 uur). Het somberst was het in Arcen met 185 uur zonneschijn (normaal 209 uur). In De Bilt scheen de zon 214 uur, tegen 212 uur normaal.

Normaal=het langjarig gemiddelde over het tijdvak 1991-2020

De Bilt, 3 maart 2023 / Carine Homan