Grootschalige extreme convectieve buien op komst: hypothese over de toekomst of nu al werkelijkheid?

Geert Lenderink, KNMI, R&D Weer en Klimaat

Na 2000 zijn een groot aantal extreme buien opgetreden in Nederland. Waarnemingen van de uursommen van de neerslag laten een sterke toename zien van extreme hoeveelheden boven de 50 mm na 2000. Analyse van het verband tussen neerslagintensiteit en de (dauwpunts-)temperatuur laten zien dat de intensiteit van buien ongeveer met 10-14 % per graad omhoog kan gaan. Dit lijkt echter nog onvoldoende te zijn om de extreme gemeten uursommen van de laatste jaren te verklaren. De hypothese is dat de buien niet alleen intenser worden, maar ook grootschaliger. Hierdoor regent het niet alleen harder maar ook langer. Omdat buien meestal korter dan een uur duren kan er dus bij grootschaliger buien meer neerslag in een uur op een bepaalde locatie vallen. Ook kan het totale volume neerslag door een bui geproduceerd sterker toenemen dan gedacht. Is dit een alleen een denkbare hypothese ? of nu al werkelijkheid ? In dit colloquium zal ik de fysische achtergronden van deze hypothese bespreken vanuit waarnemingen en modellen. Ik zal ook de beperkingen van onze kennis bespreken. Zeer extreme grootschalige convectieve buien zijn geenszins een vaststaand feit, maar er zijn wel degelijk aanwijzingen dat er mogelijk grote veranderingen op komst zijn.