Warme Golfstroom (AMOC) valt na 2100 stil in veel IPCC-modellen

Sybren Drijfhout, Joran Angevaare, Jennifer Mecking & Stefan Rahmstorf

De “Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC; in de volksmond ‘Warme Golfstroom’) is een belangrijke factor van ons klimaat, vooral op de noordelijke Atlantische oceaan en oostwaarts daarvan. Wisselingen tussen sterke en zwakke circulaties zijn geassocieerd met de sterkste abrupte klimaatveranderingen in het geologisch verleden.  Decennialang is het risico op het stilvallen van de AMOC als gevolg van de globale opwarming opgevat als een ‘low probability – high impact’ gebeurtenis. Er zijn meerdere aanwijzingen dat de AMOC afzwakt and misschien wel zwakker is dan enig ander moment in de afgelopen 1000 jaar. Ook hebben meerdere studies zogeheten “early warning signals” gevonden dat de AMOC mogelijk een kantelpunt nadert waarna een sterke wisseling tussen een sterke en zwakke AMOC plaatsvindt. In deze lezing zal ik laten zien, door recente IPCC-simulaties te analyseren die voorbij het jaar 2100, tot 2300 of zelfs 2500 klimaatprojecties hebben gemaakt, dat de AMOC stilvalt in alle IPCC-modellen die een hoog uitstoot scenario doorrekenen, en zelfs in een aantal meer gematigde of zelf zwakke uitstoot-scenario’s die in overeenstemming zijn met het Parijs akkoord.  Dit stilvallen van de AMOC gebeurt ondanks het feit dat de IPCC-modellen het toenemende smelten van de Groenlandse ijskap niet meenemen bij het berekenen van de instroom van zoet water in de oceaan. In vrijwel alle gevallen/ modellen wordt het stilvallen van de AMOC voorafgegaan door een abrupt wegvallen van diepe menging in de gebieden waar nu nog oppervlaktewater naar dieptes van ca 2 km zinkt. Dit gebeurt al rond het midden van de 21e eeuw. Wij concluderen dat het mogelijk instorten van de AMOC niet langer als een “low-probability event” kan worden beschouwd.