40 jaar Europees Weercentrum ECMWF

De weerkaarten van het ECMWF laten er geen misverstand over bestaan: het wordt deze week uitzonderlijk warm. Deze weersomslag was midden vorige week al zichtbaar in de computerberekeningen van het weercentrum waar nationale weerinstituten al veertig jaar hun verwachtingen op baseren.

Het KNMI is een van de nationale weerinstituten die gebruik maken van de weermodellen van het ECWMF, het Europees Centrum voor Weersverwachtingen op Middellange Termijn dat dit jaar zijn veertigste verjaardag viert. Vorige week blikten verschillende sprekers tijdens een internationale bijeenkomst in Reading terug op de grote vooruitgang in de weersverwachtingen de afgelopen decennia.

Bij de oprichting van het Europees Weercentrum in 1975 was een gedetailleerde weersverwachting van extreme hitte een week tevoren ondenkbaar. De vijfdaagse weersverwachting is tegenwoordig net zo betrouwbaar als de verwachting tot twee dagen vooruit in de jaren zeventig. In de beginjaren werden de verwachtingen zelfs per post verstuurd. Nu bereikt de gigantische datastroom de weerinstituten digitaal en dat heeft een stille revolutie veroorzaakt in de kwaliteit van de weersverwachtingen.

Computers hebben voor een gigantische datastroom gezorgd. Dat heeft voor een stille revolutie in de kwaliteit van de weersverwachtingen gezorgd.

De supercomputer die de berekeningen maakt voor de weersverwachtingen is één van de krachtigste van de wereld. Iedere seconde worden meer dan 250 miljard berekeningen uitgevoerd met als basis gegevens van weerstations op land, boeien op zee, weerschepen, weersatellieten, weerballonnen, vliegtuigen en radarsystemen.

Het ECMWF is de wereldleider als het gaat om de kwaliteit van de verwachtingen. In een vergelijking van de globale modellen, die continue wordt gedaan, is het ECMWF gemiddeld de beste. Dat komt onder andere doordat het ECMWF een voorloper is op het gebied van datatechnieken en het gebruik van verschillende typen waarnemingen. Daarnaast is het ECMWF ook pionier in het duiden van de onzekerheid in de weersverwachtingen via de ensemblesystemen.

Het ECMWF in Reading bij Londen is een onafhankelijke Europese organisatie waarin 34 Europese landen, waaronder Nederland (KNMI) participeren. Vrijwel alle weerinstituten maken gebruik van computerberekeningen door het ECMWF. Het weercentrum telt momenteel zo’n 280 medewerkers uit 30 landen, die ook onderzoek doen naar weer en klimaat. Naast de tien- en vijftiendaagse verwachtingen worden ook maand- en seizoensverwachtingen tot zeven maanden vooruit gemaakt die steeds betrouwbaarder worden.