Doppler experiment Buys Ballot 160 jaar geleden

Op 3 juni 1845, dit jaar dus precies 160 jaar geleden, organiseerde de oprichter van het KNMI, prof.dr. C.H.D. Buys Ballot, tussen Utrecht en Maarssen een treinreis met musici om het Doppler effect aan te tonen. Om het naar de Oostenrijkse fysicus Johan Christian Doppler genoemde effect in de praktijk aan te tonen maakte Buys Ballot gebruik van een stoomlocomotief, een hoornist en waarnemers met een goed gehoor in de trein en op de perrons.

Doppler beschreef in 1842 het principe dat een door een bron uitgezonden trilling anders wordt waargenomen als de bron zich ten opzichte van de waarnemer verplaatst. Het hypermoderne radarsysteem waar het KNMI tegenwoordig over beschikt werkt volgens het Doppler principe. Noch Doppler, noch Buys Ballot beseften dat zij hiermee de basis legden voor technieken die in de huidige medische wetenschap en technologie niet meer weg te denken zijn. In de verloskunde worden echoscopische Doppler?flow metingen gebruikt om de conditie van het ongeboren kind te controleren. De Doppler radar is in staat om behalve neerslag ook windpatronen in buien te onderscheiden en speelt een belangrijke rol in de weersvoorspelling voor de korte termijn.