El Niño in een veranderend klimaat

De klimaatschommeling El Niño lijkt in klimaatmodellen voor de volgende eeuw bijna niet te wijzigen. Toch blijkt na grondig onderzoek dat er wel degelijk heel wat verandert in de mechanismen achter El Niño.

Maar toevallig werken die veranderingen elkaar allemaal tegen. Bij een El Niño wordt het zeewater langs de evenaar in het oosten van de Stille Oceaan opgewarmd. Het weer wordt in grote delen van de wereld hierdoor beïnvloed. Het feit dat in de komende eeuw de wereld waarschijnlijk zo’n drie graden zal opwarmen, heeft allerlei veranderingen tot gevolg. Daarom is het belangrijk te weten wat El Niño de komende 100 jaar gaat doen. 

Door de hogere temperatuur ontstaan er volgens de modellen meer wolken boven de evenaar waardoor El Niño sneller uitdempt. Hij wordt echter versterkt door twee andere factoren die in de toekomst juist een grote invloed krijgen. Dit zijn de invloed van de thermoklien, de scheidingslijn tussen het warme bovenste water en het diepere koude water, en de invloed van afwijkingen in de passaatwind die voortdurend van oost naar west waait. 

Door beter naar de thermoklien te kijken, wordt duidelijk dat die scheidingslijn tussen warm en koud water op ongeveer 100 meter diepte, in een warmer klimaat in zijn geheel iets omhoog zal komen. Dit is de reden waarom de thermoklien een grotere invloed krijgt. Dat de passaatwind een grotere invloed krijgt, komt doordat de menglaag, het dunne laagje water vlak onder de oppervlakte, dunner wordt. Hierdoor zal de wind een sterker effect hebben op de stroming in de menglaag, waardoor water sneller van warm naar koud wordt getransporteerd of andersom.

Een uitvoerig artikel over dit onderzoek door Sjoukje Philip en Geert Jan van Oldenborgh van het KNMI is verschenen in het tijdschrift Geophysical Research Letters.