In de loop van dit jaar wordt weer een El Niño verwacht. Tijdens een El Niño warmt de tropische Stille Oceaan sterk op met gevolgen voor het weer wereldwijd. De laatste sterke El Niño was in 2016. Mede daardoor is 2016 wereldwijd het warmste jaar tot nu toe. Als El Niño inderdaad doorzet, zal 2024 waarschijnlijk warmer worden dan 2016.
Tijdens een El Niño is het zeewater in de centrale en oostelijke delen van de tropische Stille Oceaan warmer dan normaal, waardoor het daar meer regent en in Zuidoost-Azië juist minder (figuur 1, rechtsboven). De oostenwinden nabij de evenaar worden minder krachtig of zelfs westelijk. Bij een La Niña zien we juist een afkoeling van het zeewater in dat gebied en daardoor sterkere oostenwinden en een natter Zuidoost-Azië (figuur 1, rechtsonder). De invloed op het weer in de tropen is groot, maar doordat El Niño en La Niña het hele klimaatsysteem beïnvloeden zijn de gevolgen merkbaar over de hele Aarde.
In onze omgeving is de invloed van El Niño en La Niña heel klein maar in andere delen van de wereld zijn de gevolgen groot. Zo komen daar ernstige droogtes en hevige regens voor. Daarom is het erg belangrijk tijdig te weten of er een nieuwe El Niño aankomt. Maar als we kijken naar het historische verloop (figuur 1, links), valt op hoe grillig en onregelmatig het verloop van El Niño en La Niña is. Het is erg lastig om overgangen ruim van tevoren aan te zien komen. Toch is de kans groot dat deze lente en zomer zich een volgende El Niño aandient. Dat komt omdat we al een paar jaar hebben gehad met een La Niña, en omdat de zeewatertemperaturen voor de kust van Zuid-Amerika stijgen. De officiële verwachting van de NOAA, de Amerikaanse weerdienst, schat deze kans op ongeveer 60 procent.
In feite zorgen overgangen tussen El Niño en La Niña voor relatief korte en tijdelijke veranderingen in het klimaat op aarde, met name in de tropen. Toch is de invloed groot. Dat zie je terug in het verloop van de wereldgemiddelde temperatuur (figuur 3). De warmste jaren kwamen namelijk bijna allemaal voor tijdens El Niño periodes.
Tot nu toe lijkt het erop dat klimaatverandering zelf geen invloed heeft op El Niño en La Niña. Maar dat betekent niet dat dat niet gaat gebeuren in een verder opwarmend klimaat. Hoewel er al veel onderzoek is gedaan kunnen wetenschappers nog niet zeggen of en hoe El Niño en La Niña zullen veranderen in de toekomst. De gevolgen van El Niño worden wel groter, doordat de bijbehorende droogtes en sterke regenval intenser worden door de opwarming. Met de komst van een volgende El Niño zal de wereld waarschijnlijk één of meerdere extra ‘warme’ jaren tegemoet gaan.
Ellen Verolme start 1 februari 2025 als directeur bij het Koninklijk Nederlands Meteorologisch In...
03 december 2024 - NieuwsberichtOp 30 november is het Atlantische orkaanseizoen officieel afgesloten. Dit jaar is het seizoen bij...
02 december 2024 - NieuwsberichtMet een gemiddelde temperatuur van 11,7 °C tegen een langjarig gemiddelde van 10,9 °C was de herf...
29 november 2024 - NieuwsberichtDe afgelopen tijd is Nederland in alle seizoenen opgewarmd. In de winter is de temperatuur in het...
27 november 2024 - Klimaatbericht