Nieuwsbericht

Herfst was zeer nat en zacht

29 november 2013

De afgelopen drie maanden waren zelden zo nat. De meteorologische herfst met de maanden september, oktober en november, hoort bij de vijf natste in ruim een eeuw.

Uit de neerslagcijfers van het KNMI blijkt dat gemiddeld over het land 347 mm regen viel. Dat is bijna 100 mm meer dan normaal in de herfst. De herfst van 1998 was met 430 mm de natste ooit. In De Bilt viel 390 mm, goed voor een derde plaats sinds het begin van de metingen in 1906.

Vooral in het weekeinde van 12 op 13 oktober regende het in een groot deel van het land flink en langdurig. Voor Zeeland, Zuid-Holland en Utrecht gaf het KNMI code oranje af (waarschuwing voor extreem weer). In Zuid-Holland viel plaatselijk 120 mm in 24 uur, terwijl op verschillende plaatsen in één etmaal 75 mm of meer werd opgevangen. Zulke hoeveelheden op zo’n grote schaal komen slechts eens in de dertig jaar voor.

De herfst was ook zacht. In De Bilt was de gemiddelde temperatuur 11,1 graden tegen 10,6 graden normaal. Op 5 september werd in Ell (L) nog 32,7 graden gemeten. Ook op het hoofdstation van het KNMI was 5 september nog een tropische dag met een maximumtemperatuur van meer dan 30 graden. Gewoonlijk komen hier in de herfst geen tropische temperaturen meer voor. Op drie dagen kwam de temperatuur boven de 25 graden tegen twee zomerse dagen normaal in het najaar.

Opmerkelijk was ook de warmte op 22 oktober: op veel plaatsen was dat nog een warme dag (20,0 graden en hoger). In Ell (L) werd een maximumtemperatuur gemeten van 23,1 graden, een uitzonderlijk hoge waarde zo laat in het seizoen.

Ruim een week daarna, op 28 oktober, kreeg ons land te maken met de eerste serieuze herfststorm van dit seizoen. In het Waddengebied stond enige tijd een zeer zware storm, windkracht 11. Op Vlieland en Lauwersoog werden windstoten gemeten van 151 km/uur. Dergelijke windstoten hebben een herhalingstijd van circa dertig jaar. Het KNMI gaf voor de westelijke helft van het land een Weeralarm uit (code rood) voor zeer zware windstoten van meer dan 100 km/uur.

Op 3 november ontstonden in een buienlijn boven het midden van het land enkele tornado's die lokaal schade veroorzaakten, met name in Wijk bij Duurstede.


De zon scheen gemiddeld over het land 320 uur wat normaal is voor de herfst. Deelen bij Arnhem kreeg met 282 uur de minste zon, op Terschelling scheen de zon 356 uur. De eerste twee maanden van de herfst waren met resp 147 en 118 uur zon iets zonniger dan normaal maar november was met landelijk gemiddeld 54 uur zon aan de sombere kant.

Deze maand vertoonde een duidelijke tweedeling in het weer: de eerste heft van de maand was wisselvallig en nat, terwijl de rest van de maand droog en rustig was. In het oosten van het land telde de maand acht vorstdagen. Op 25 november werd in Twenthe -6,0 graden gemeten, de eerste matige vorst van het seizoen. De gemiddelde temperatuur over de maand was met ongeveer 6,7 graden normaal. Verder was november een vrij natte maand. Gemiddeld over het land viel 98 mm tegen 82 mm als langjarig gemiddelde.

Tornado in de buurt van Arnhem op zondag 3 november 2013 toen flinke onweersbuien lokaal vergezeld van tornado's over ons land trokken (foto: Wilfred Janssen)

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Vijf jaar na het nationale hitterecord van 40,7℃

    De zomer van 2024 heeft tot nu toe nog geen langdurige of intense hitte gekend. Vijf jaar geleden...

    24 juli 2024 - Klimaatbericht
  2. Canadese bosbrandrook kleurt onze zonsondergang

    Deze maand pakten dikke rookwolken zich samen boven de bossen in Oost-Canada. Binnen zeven dagen ...

    23 juli 2024 - Klimaatbericht
  3. Early Warning Podcast - vervolg op succesvolle KNMI-podcastserie

    Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...

    22 juli 2024 - Nieuwsbericht
  4. 200 jaar geleden is het broeikaseffect ontdekt

    Hoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...

    17 juli 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten