Het weer en de Nijmeegse Vierdaagse

Wie zich voorbereidt op de Nijmeegse Vierdaagse, doet er goed aan de weersverwachting niet alleen te checken op gevaarlijk weer (onweer, hagel) en temperatuur, maar ook op luchtvochtigheid. Die heeft namelijk een grote impact op de warmtebeleving.

In aanloop naar outdoor-evenementen zoals de Nijmeegse Vierdaagse worden de weerberichten door zowel deelnemers als organisatie nauwlettend gevolgd. Gevaarlijk weer, hoge temperaturen en felle zon geven aanleiding tot extra voorzorgsmaatregelen, zoals een vervroegde start, meer waterposten en buitendouches. In extremere situaties kan worden besloten tot inkorting van de route, of zelfs annulering. Dat laatste gebeurde in 2006 toen op de eerste wandeldag al temperaturen van 35 graden werden gemeten.

Maar naast temperatuur en zonnestraling zijn ook wind en luchtvochtigheid belangrijk voor de warmtebeleving. Hun gezamenlijk effect wordt vrij goed beschreven door één parameter, de Wet Bulb Globe Temperature (WBGT), ook wel natteboltemperatuur genoemd. Hoe hoger die is, hoe warmer én klammer het aanvoelt, en hoe meer moeite het menselijk lichaam moet doen om warmte af te voeren.

De Vierdaagse van 2006 was inderdaad extreem (linksboven in de figuur). Maar in 1972 kwam de WBGT nóg hoger, voornamelijk door zeer hoge luchtvochtigheid. Nijmegen moet die week aangevoeld hebben als “klein-Bangkok aan de Waal”.

In het huidige klimaat is de relatieve luchtvochtigheid op warme dagen meestal het laagst. Je zou dus kunnen denken dat we in een warmer klimaat met meer warme dagen ook vaker warme dagen met lagere relatieve luchtvochtigheid zullen krijgen. Toekomstscenario’s tonen echter een ander beeld. Hierin gaat de opwarming gepaard met weinig verandering van de relatieve vochtigheid. Meer dagen met klamme hitte dus.

KNMI-klimaatbericht door Hylke de Vries