klimaatstreepjescode 1901-2021
©KNMI

Klimaatstreepjescodes voor temperatuur, neerslag en zonneschijn

03 januari 2022

Een nieuw jaar, nieuwe kansen en een nieuw datapunt in de meetreeksen van het KNMI. De klimaatstreepjescode is bijgewerkt tot en met 2021. Daarnaast hebben we nieuwe versies gemaakt die ook de reeksen van neerslag en zonneschijn laten zien. Gemiddeld is Nederland nu warmer, natter en zonniger dan in 1900. Deze figuren zijn bedoeld als gesprekstarters, spraakmakers; ik hoop dat we dit jaar veel open gesprekken over klimaatverandering zullen voeren.

Klimaatstreepjescode temperatuur

De klimaatstreepjescode laat zowel de jaar-op-jaar variaties als de opwarming van het klimaat goed zien (figuur 1). Ieder verticaal streepje geeft de gemiddelde temperatuur van dat jaar, vanaf het begin van de metingen in 1901 tot nu. Jaar-op-jaar variaties van de temperatuur, zorgen voor een abstract streepjescode-effect. Klimaatverandering en de daarbij horende oplopende temperatuur is goed zichtbaar: aan het eind van de meetreeks, rechts in de grafiek, zijn de kleuren veel warmer. 

Uitbreiding neerslag en zon

Een tweede nieuwe streepjescode figuur toont de meetreeksen van de gemiddelde neerslag in Nederland en zonneschijn in De Bilt, beide de som over het jaar (figuur 2). De variatie in neerslag van jaar-op-jaar is groot, toch zien we dat sinds 1906 de neerslag gemiddeld is toegenomen. Op het KNMI klimaatdashboard kan deze meetreeks in meer detail bekeken worden.

De streepjescode voor zonneschijn toont de sterke trend naar meer zonuren sinds de jaren ‘80 van vorige eeuw. Deze trend hangt deels samen met de afname in luchtvervuiling. Zonneschijn wordt beinvloedt door aerosolen (bijvoorbeeld luchtvervuiling), maar ook door bijvoorbeeld wolken en vocht in de atmosfeer. Mensen met zonnepanelen kunnen de jaar-op-jaar variatie in zonneschijn ook terug zien in hun opbrengst. 

KNMI-klimaatbericht door Karin van der Wiel
 

klimaatstreepjescode 1901-2021
Figuur 1: Ieder verticaal streepje staat voor één jaar, van het begin van de metingen in 1901 tot en met 2021. De kleur van het streepje geeft de gemiddelde temperatuur van dat jaar aan: blauw voor relatief koele jaren, rood voor relatief warme jaren.
klimaatstreepjescodes 1901-2021 voor temperatuur, neerslag en zonneschijn
Figuur 2: Klimaatstreepjescodes voor temperatuur, neerslag en zonneschijn. Ieder verticaal streepje staat voor de gemiddelde waarde van dat jaar, van 1901 tot en met 2021.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Een Extreem Rapport

    Zo had het kunnen gaan. Maar zo ging het niet. Met deze zinnen starten de negen weersextremen die...

    12 december 2025 - Nieuwsbericht
  2. Regenval Zuidoost-Azië verergerd door klimaatverandering

    De regenval van eind november in Sri Lanka, Indonesië en Maleisië was heviger door klimaatverande...

    11 december 2025 - Klimaatbericht
  3. CO2 stijgt steeds sneller

    Meer CO2 in de lucht geeft meer opwarming. Ondanks dat de gevaren van klimaatverandering al tient...

    10 december 2025 - Klimaatbericht
  4. KNMI-klimaatgedicht

    Bijna 5 december, tijd voor een nieuw gedicht, vol feiten waar we over hebben bericht.

    04 december 2025 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten