Aan het einde van de herfst en het begin van de winter mopperden we nog vaak over het grijze weer. De energieprijzen schoten op sommige dagen de lucht in door gebrek aan zowel wind als zon. Daar is weinig van over, de laatste weken zijn juist zonovergoten. Het is zelfs de zonnigste start van het jaar sinds 1965, het begin van de metingen.
Januari was nog aan de sombere kant, met in De Bilt 62 uur zonneschijn tegen een langjarig gemiddelde van 68 uur. Februari was al een stuk zonniger, met in De Bilt 106 uur zon tegen een langjarig gemiddelde van 90 uur. In maart weet de zon van geen ophouden (zie afbeelding 1). De Bilt telde tot en met 17 maart al meer zonuren, 145, dan gemiddeld is voor de hele maand maart (139 uur). En ook de komende dagen wordt nog veel zon verwacht.
Het totaal aantal zonuren van 2025 tot en met 17 maart komt daarmee op 313 uur. Dat is gemiddeld 4,1 uur per dag, een record. Hiervoor stond het record op het jaar 2003, met 305 uur zon.
Als we kijken naar de top tien van zonnigste perioden tot en met 17 maart valt het op dat de eerste acht plaatsen allemaal bezet worden door jaren in deze eeuw (zie afbeelding 2). We zien dan ook de afgelopen 30 jaar een toename van de zonneschijnduur, met name in de lente en zomer (in de klimatologie loopt de lente van 1 maart tot 1 juni). Dit komt zowel doordat de lucht met name aan het einde van de vorige eeuw veel schoner is geworden, als door het vaker voorkomen van hogedrukgebieden, en daarmee minder wolken, in de lente. In de winter is de verandering veel kleiner.
Vaak brengt een hogedrukgebied droog en zonnig weer, en een lagedrukgebied wind en regen. In de winter is dit echter niet altijd zo. Bij een hogedrukgebied daalt de lucht. Koude, vochtige lucht kan hierdoor niet mengen met de warmere lucht erboven. Mist en laaghangende bewolking kunnen zo dagenlang aanhouden, ook omdat de zon in de wintermaanden nog niet genoeg kracht heeft om deze te laten oplossen. Het hangt er dus vanaf hoe vochtig de lucht is die wordt aangevoerd. Bij aanvoer van droge lucht vanuit het oosten of noordoosten is het ook in de winter bij een hogedrukgebied vaak zonnig. In december en januari kwam de lucht vaak echter vanaf zee en bracht veel vocht mee. Daardoor bleef het somber.
De KNMI’23-klimaatscenario’s laten nog een lichte toename zien in de zonnestraling en de zonneschijnduur in de toekomst. Vooral in het lage uitstootscenario neemt de luchtkwaliteit nog iets toe. In de hoge uitstootscenario’s is er een duidelijk verschil tussen droog en nat. In de droge scenario’s neemt de zonnestraling het meest toe door meer wolkeloze dagen in de zomer. In de winter neemt de zonnestraling juist af door meer westenwinden en meer bewolking in de winter.
Het jupyter notebook dat de grafieken maakt staat op KNMI gitlab.
Deze week wordt het van maandag tot vrijdag volgens de verwachting elke dag warmer. We beginnen b...
17 maart 2025 - KlimaatberichtOnze live seismometer bij Valkenburg laat om 05:31 (UTC 04:31) vanmorgen een signaal zien. Op mee...
16 maart 2025 - NieuwsberichtDe lente is begonnen en de Noordse stern gaat weer beginnen aan zijn jaarlijkse tocht van de Zuid...
12 maart 2025 - KlimaatberichtDe uitstoot van CO2 en methaan neemt nog altijd toe. Methaan is na CO2 het belangrijkste broeikas...
10 maart 2025 - Klimaatbericht