KNMI-klimaatwetenschapper Geert Jan van Oldenborgh overleden

Geert Jan van Oldenborgh (59) is dinsdag 12 oktober overleden. De bijdrage van Geert Jan aan de klimaatwetenschap is groot. Hij werkte sinds 1996 bij het KNMI.

Geert Jan kreeg de laatste jaren veel erkenning voor zijn werk. Zo staat hij dit jaar op de lijst met 100 meest invloedrijke mensen van het Amerikaanse TIME Magazine, samen met klimaatwetenschapper Friederike Otto. Zijn reactie hierop: "Het is nooit onze bedoeling geweest om invloedrijk te zijn, we geven alleen wetenschappelijke antwoorden op vragen hoe klimaatverandering extreem weer beïnvloedt". Voor zijn grote bijdrage aan de klimaatwetenschap is hij in april onderscheiden tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

World Weather Attribution

Geert Jan stond aan de basis van een jonge tak van klimaatwetenschap: klimaatattributie

Geert Jan stond aan de basis van een jonge tak van klimaatwetenschap: klimaatattributie, het duiden van de relatie van extreem weer met klimaatverandering. Hij is een van de drijvende krachten achter het internationale team wetenschappers van World Weather Attribution (WWA). Als erkenning voor dit werk werd hij in 2020 aangesteld als buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit van Oxford. Daarnaast heeft Geert Jan bijgedragen aan beoordelingsrapporten van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties.

KNMI Climate Explorer

Na een studie theoretische natuurkunde in Leiden promoveert Geert Jan eind jaren tachtig bij het Amsterdamse NIKHEF in de deeltjesfysica. Na enige tijdelijke aanstellingen in dat onderzoeksveld komt hij in 1996 terecht bij het KNMI. Aanvankelijk richtte zijn werk zich op de dynamiek en voorspelbaarheid van El Niño, de opwarming van zeewater in de oostelijke Grote Oceaan. Als ‘bijproduct’ van dit werk schreef hij een computerprogramma waarmee hij weer- en klimaatdata kon koppelen en analyseren: de KNMI Climate Explorer. Het werd een groot succes. Vorige maand ontving hij hiervoor de Technology Achievement Award 2021 van de European Meteorological Society (EMS). 

Zorgen om het klimaat

"Als Geert Jan cijfers geeft, dan zullen ze wel kloppen. Dat is de reputatie die ik hoop te hebben"

Geert Jan maakte zich zorgen over het klimaat en kon op een heldere en toegankelijke wijze uitleg geven over de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering. Daarom werd hij veelvuldig gevraagd om extreme weergebeurtenissen te duiden in de media. Hij zag het als zijn taak om zijn wetenschappelijke kennis te delen. “Als Geert Jan cijfers geeft, dan zullen ze wel kloppen. Dat is de reputatie die ik hoop te hebben.” 

Bij Geert Jan werd acht jaar geleden de ziekte van Kahler vastgesteld, een ongeneeslijke kanker. “Op even dagen ben ik optimistisch en zie ik de initiatieven met zon en wind. Maar op de oneven dag denk ik: het is niet genoeg, we halen het niet. Dat is ook frustrerend. Gezien mijn levensverwachting zal ik nooit weten hoe dit afloopt.” 

Een mogelijkheid tot het achterlaten van een condoleance kan hier.