Landijs echt zien in plaats van in getallen

De twee KNMI-onderzoekers Richard Bintanja en Olivier Andry zien op hun zesde dag op Spitsbergen wat ze achter hun computerscherm in De Bilt uit de klimaatmodellen haalden: landijs. Goed om nu eens met eigen ogen te zien in plaats van een rij getallen.

Vandaag hebben we een zijstapje naar het ijs gemaakt. Eerst voer het schip door het zee-ijs, dat hoogstens enkele meters dik is en uit bevroren zeewater bestaat. Het zee-ijs hier is geen vast pakijs meer, maar bestaat uit losse velden en brokken waar het schip met gemak door- en overheen vaart. Het is overduidelijk het afsmeltseizoen, maar het lijkt toch alsof er meer zee-ijs aanwezig is dan in voorgaande jaren. Expeditiegenoten en gidsen die jaarlijks in het Arctisch gebied komen, bevestigen dit vermoeden. Het eigenlijke onderzoek van Olivier en mijzelf gaat voornamelijk over zee-ijs dus het is goed om je onderwerp van studie eens met eigen ogen te zien in plaats van een rij getallen in een klimaatmodel.

De tegenhanger vaan zee-ijs is landijs. Dat ijs bestaat uit opelkaar gestapelde en samengedrukte sneeuw in de vorm van ijskappen en gletsjers, op Spitsbergen tot wel enkele honderden meters dik en vaak honderden jaren oud. Vandaag bezochten we een gletsjer om onze collegae van het IMAU van de Universiteit Utrecht te assisteren er een weerstation op te zetten.

Met weerstation hopen we meer te begrijpen hoe gletsjers reageren op de opwarming van het klimaat.

Met een select groepje, met onder meer de televisieweerkundigen Peter Kuipers Munnike en Helga van Leur, zijn we de gletsjer op gegaan. Op ongeveer vijf kilometer afstand van het afkalvende gletsjerfront is een weerstation neergezet. Dat weerstation zal de komende vijf jaar automatisch gegevens van temperatuur, wind, sneeuw en ijssmelt verzamelen die dagelijks via een satelliet naar Nederland worden gestuurd. Met die informatie hopen we beter te kunnen begrijpen hoe de gletsjers op Spitsbergen reageren op de opwarming van het klimaat. Alle gletsjers op Spitsbergen zijn trouwens snel aan het afsmelten en trekken zich derhalve steeds verder terug onder invloed van het opwarmende Arctische gebied.

Ondertussen draait de MAXDOAS, die voortdurend op het schip aerosolen en stikstofdioxide meet, gewoon door. Olivier heeft nog geprobeerd om metingen aan land te doen, maar de bewolking en mist verhinderden dat. We hopen natuurlijk dat het weer de komende dagen zal verbeteren om meer Calitoo- en Globe-metingen uit te voeren.