Onweer en overvloedige regen

De buien die eind juli, begin augustus over Nederland zijn getrokken waren uitzonderlijk intensief. Opmerkelijk was ook de grote omvang van het gebied met zware regen en wateroverlast. De eerste helft van augustus heeft op een aantal plaatsen al meer dan een maandsom aan regen opgeleverd.

Het KNMI gaf op 28 juli vanwege de zware regen voor aan aantal provincies een waarschuwing uit voor extreem weer (code oranje). Op het automatisch neerslagstation van het KNMI in Deelen viel die dag 132 mm waarvan 76 mm binnen één uur. Een dergelijke hoeveelheid valt gewoonlijk in een hele maand. De neerslagintensiteit in Deelen lag in de buurt van de record-intensiteit van 79 mm die op 28 juni 2011 in Herwijnen is gemeten. Vooral in een strook van Noord-Brabant tot in Noord-Holland en op de oostelijke Veluwe viel op 28 en 29 juli 2014 uitzonderlijk veel regen en lokaal ook hagel, op een aantal plaatsen meer dan 100 mm binnen 48 uur. Op 29 juli vielen de zwaarste buien in Limburg waarbij een wolkbreuk in Kessel-Eik in korte tijd 67 mm opleverde.
Ook op 2 en 3 augustus ontstonden er er in ons land heftige onweersbuien sommige vergezeld van valwinden. Het bliksemmeetnet registreerde op 28 juli omstreeks dertigduizend ontladingen en 2 augustus bijna twaalfduizend bliksemontladingen. Vooral in de kop van Noord-Holland en op Texel was het onweer hevig. Het KNMI waarschuwde voor dit gebied voor extreem weer (code oranje). Op 3 augustus viel in Schinnen (L) 58 mm. Deze zomer telt landelijk elf dagen met zware regen (etmaalsom van 50 mm of meer op minstens één KNMI-weerstation). Een gemiddelde zomer telt de laatste jaren acht dagen met zware regen.

De onweersbuien ontstonden in het overgangsgebied tussen warme lucht in het noorden en oosten en minder warme lucht in het zuiden en westen. Langs een langgerekte lijn die weinig van plaats veranderde ontstonden in de onstabiele en vochtige lucht voortdurend nieuwe buien die boven ons land sterk activeerden. Zo'n gestructureerde buienlijn waarin steeds weer nieuwe cellen tot ontwikkeling komen wordt in de meteorologie een multicel-lijn genoemd.
Kustbuien
Ook het weer in augustus verloopt wisselvallig met talrijke regen- en onweersbuien of langer aanhoudende regen. Het uitzonderlijk warme zeewater (temperatuur is 20 á 21 graden) in combinatie met koudere en onstabiele lucht op grote hoogte leidt vooral langs de kust en rond het IJsselmeer in de avond en nacht tot buien. Overdag leeft de buienactiviteit door de warmte ook in het binnenland op. Lokaal is in augustus inmiddels al bijna 200 mm gevallen.

KNMI'14 klimaatscenario's
In mei heeft het KNMI nieuwe klimaatscenario’s uitgebracht waaruit blijkt dat Nederland steeds vaker te maken met extreme regenbuien. Ook de buien van de afgelopen dagen passen in dat beeld. Uit de sinds 1950 blijkt dat de intensiteit van extreme neerslag toeneemt. De hoeveelheid die in een uur kan vallen ligt tegenwoordig omstreeks 15 procent hoger dan in 1950. Buien zoals Nederland op 28 juli kreeg te verwerken komen vandaag de dag twee keer vaker voor dan rond het midden van de vorige eeuw. Hoewel de KNMI’14 klimaatscenario’s onderling verschillen laten alle scenario’s een toename van extreme neerslag zien.