Overstromingen door tropische cyclonen en zeespiegelstijging

Op het noordelijk halfrond is het winter waardoor er nauwelijks tropische cyclonen zijn. Op het zuidelijk halfrond is het nu echter hoogzomer. Vorige week maandag werd de Polynesische eilandengroep Tonga getroffen door de zeer zware tropische cycloon Gita. Zo’n cycloon vormt een groot risico voor laag gelegen gebieden en dat risico neemt door de verwachte zeespiegelstijging sterk toe.

De tropische cycloon Gita had een sterkte van categorie 4 op de Saffir-Simpson schaal. In de hoofdstad Nuku'alofa is van 40 procent van de huizen het dak zwaar beschadigd. Behalve hoge windsnelheden en overvloedige regenval vormen door een tropische cycloon veroorzaakte stormvloeden en golven een groot risico voor laag gelegen gebieden.

Een voorbeeld van een bedreigd gebied zijn de Straat Torres eilanden tussen de Australische deelstaat Queensland en Papoea-Nieuw-Guinea. Deze eilandengroep beslaat in totaal 274 eilanden waarvan 17 bewoond zijn met een totale bevolking van 6800. Het zijn koraaleilanden waarvan een aantal slechts enkele meters boven de zeespiegel ligt. Vijf eilanden liggen zo laag dat er nu al om de paar jaar overstromingen zijn. Een studie in opdracht van de Australische regering berekende dat bij een verwachte zeespiegelstijging van 80 cm in 2100 tenminste 8 van deze 17 eilanden zo vaak overstroomd zullen worden dat ze onbewoonbaar worden en de bevolking gemigreerd moet worden. Deze overstromingen worden veroorzaakt door de golven en deining van nabije tropische cyclonen en sterke moessonwinden.

KNMI-klimaatbericht door Rein Haarsma