Postzegel voor 150 jaar KNMI

Het KNMI viert dit jaar zijn 150-jarig bestaan: op 31 januari 1854 werd het KNMI bij koninklijk besluit van Koning Willem III officieel opgericht en zijn poorten opende op de sterrenwacht Sonnenborgh in Utrecht. TPG Post viert de officiële verjaardag van het jubilerende instituut door twee speciaal - door bureau COUP - ontworpen postzegels uit te geven. Peter Timofeeff, één van de bekendste meteorologen in Nederland, ontving in het Museum Boerhaave op 30 januari de eerste exemplaren van de KNMI-postzegels uit handen van Roy Rempe, directeur Consumentenmarkt TPG Post. Het Leids Museum presenteert nog tot 7 maart de tentoonstelling 'Uit de lucht gegrepen, geschiedenis van de weerkunde in Nederland'.

150 jaar KNMI
Al 150 jaar vervult het KNMI een bijzondere maatschappelijke betekenis in Nederland. Meteoroloog C.H.D. Buys Ballot (1817-1891) nam destijds het initiatief tot oprichting van het KNMI in Utrecht. Hij was wereldberoemd door zijn wet over het verband tussen luchtdruk en wind en was één van de eerste meteorologen die weerkaarten tekende. Hij was ook grondlegger van de internationale samenwerking in dit vakgebied. Het instituut heeft aan de wieg van veel ontwikkelingen in de meteorologie gestaan. Het heeft bijvoorbeeld als één van de eerste in de wereld met stormwaarschuwingen en weerkaarten gewerkt. De weerkaart is nog steeds een belangrijk hulpmiddel. In de weerkamer in De Bilt worden tegenwoordig postzegelkaartjes gebruikt. Daarmee bedoelen de meteorologen de verzameling weerkaarten van de verschillende scenario's voor de weersverwachting. Een van de hoofdactiviteiten van het publieke KNMI is het geven van waarschuwingen met het oog op veiligheid. KNMI onderzoekers krijgen steeds meer vat op het voorspellen van de ingewikkelde fysische processen en het klimaatsysteem. Ook als klimaatinstituut speelt het KNMI een leidende rol, zeker de laatste decennia nu klimaatproblematiek hoog op de politieke agenda staat.Het postzegelvelletje bestaat uit tien gegomde postzegels (à 0,39 euro per postzegel) met twee verschillende ontwerpen. De ene zegel laat een grijs Nederland in de regen zien. De andere postzegel toont ons land in de zon. De fascinatie van Nederlanders voor het weer is groot: we willen er het liefst zo veel mogelijk informatie over hebben. De postzegels hebben daarom een bijzondere dimensie: op de sluitzegels staan aan de linkerkant van het velletje allerlei 'weetjes over het weer', zoals de hoogst en laagst gemeten temperatuur in Nederland. Aan de rechterkant presenteren de sluitzegels diverse weertypen als onweer, sneeuw, zon en wind. Wanneer je een kaart of brief schrijft kun je zo de geadresseerde informeren over de weersomstandigheden ter plaatse: de regengrijze postzegel met de sluitzegels mist, regen en wind laat niets te raden over. Het actuele weerbericht in postzegels dus!

Ontwerper
Het ontwerp van de postzegels is afkomstig van het bureau COUP uit Amsterdam. Peter van den Hoogen en Erica Terpstra werken sinds 1988 samen onder de naam COUP. Zij combineren grafisch ontwerpwerk en illustraties met audiovisuele vormgeving. Van den Hoogen studeerde grafische ontwerpen aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en doceerde dynamische typografie aan de Willem de Kooning academie in Rotterdam. Terpstra heeft een meer technische achtergrond.

Waar te koop?
De postzegels hebben een frankeerwaarde van € 0,39 en zijn in 480.000 velletjes van tien stuks gedrukt. Zij zijn - zolang de voorraad strekt - verkrijgbaar bij de bekende verkooppunten, zoals postkantoren en wederverkopers of via TPG Post.

Het lustrum is een mooie gelegenheid om de brede kennis van het KNMI te belichten. Dit jaar staat dan ook geheel in het teken van het jubileumfeest met activiteiten die ook voor het publiek toegankelijk zijn. Zo orgnaiseert het KNMI iedere eerste woensdagmiddag van de maand publiekslezingen over populair wetenschappelijke onderwerpen. De eerste gaat over El Niño en seizoensverwachtingen, de eerstvolgende op woensdag 3 maart door over wolken die het weer voorspellen. De meeste lustrumactiviteiten zijn vinden plaats in de maand mei, wanneer het Museon in Den Haag een expositie opent over 150 jaar KNMI. Op 12 mei wordt in de Buys Ballotzaal van het KNMI in De Bilt de prestigieuze Buys Ballot medaille uitgereikt. De medaille, die in 1887 werd ingesteld wordt eens in de tien jaar uitgereikt aan vooraanstaande onderzoekers in de internationale meteorologie In dat gezelschap vinden we bijvoorbeeld de Noor Vilhelm Bjerknes die de theorie over luchtsoorten en fronten introduceerde. Op 13 mei vindt bij het KNMI een wetenschappelijk lustrumsymposium plaats.

Alle informatie over de activiteiten is te vinden op de speciale jubileumsite van het KNMI. De site biedt daarnaast uitgebreide informatie over de geschiedenis van de meteorologie en het weer. De geschiedenis van het KNMI wordt thematisch gevolgd en wekelijks komt een nieuw onderwerp in beeld.