Nieuwsbericht

Winter één van de zachtste in 300 jaar

28 februari 2014

De afgelopen winter was op één na de zachtste sinds het begin van de metingen in ons land in 1706. In De Bilt bedroeg de gemiddelde temperatuur over de maanden december, januari en februari 6,0 graden tegen 3,4 graden normaal (gemiddeld over 1981-2010).

Alleen de winter van 2007 was met 6,5 graden nog zachter, terwijl de winter van 1990 net als dit jaar op een gemiddelde temperatuur van 6,0 graden eindigde.

In De Bilt kwam de temperatuur gemiddeld over het etmaal de afgelopen maanden op geen enkele dag onder het vriespunt. Halverwege de vorige eeuw zou dat vrijwel uitgesloten zijn geweest, maar door de opwarming van de laatste decennia is de kans op een winter met zo weinig kou toegenomen. Het KNMI schat dat een winter als deze in het huidige klimaat minder dan eens in de vijfentwintig jaar voorkomt.
De oorzaak van het zachte winterweer vinden we terug op de weerkaart. Voortdurend trokken diepe depressies over de Atlantische Oceaan naar de Britse eilanden, waardoor de luchtdruk bij Schotland gemiddeld over de hele winter uitzonderlijk laag was. Het vrijwel permanente lagedrukgebied bij Schotland leidde boven onze omgeving tot hardnekkige zuidenwinden waarmee voortdurend zeer zachte lucht van zuidelijke breedten werd aangevoerd. De depressies zorgden ook in ons land geregeld voor regen en wind, waardoor deze winter meer wind opleverde dan gewoonlijk.

De cijfers spreken voor zich: De Bilt noteerde slechts 10 vorstdagen (minimumtemperatuur onder nul graden) tegen 38 vorstdagen normaal, geen ijsdagen (maximumtemperatuur onder nul) tegen zeven ijsdagen normaal en een laagste temperatuur van -3,1 graden. Zo’n hoge minimumtemperatuur is zeker in ruim honderd jaar niet voorgekomen.

Alle maanden waren zachter dan normaal en vooral februari was bijzonder. In De Bilt bedroeg de gemiddelde temperatuur in februari circa 6,5 graden tegen 3,3 graden normaal, goed voor een vierde plek bij de zachtste maanden sinds 1901. Bij het KNMI kwam de temperatuur in februari niet lager dan -0,1 graden en dat was ook de enige vorstdag. Zo weinig vorst en slechts één vorstdag is in februari niet eerder voorgekomen.

Het laatste weekeinde van januari was de enige periode die aan de winter deed denken en dat alleen in het noordoosten van ons land. Daar lag enkele dagen achtereen een scherpe begrenzing tussen zeer zachte en veel koudere lucht, waarbij sneeuw en ijzel voor gladheid zorgden.

In Nieuw Beerta daalde de temperatuur op 26 januari tot -7,2 graden, landelijk de laagste temperatuur van de winter.

De winter was ook zonnig: de zon scheen gemiddeld over het land 249 uur tegen 196 uur normaal. Op het weerstation Ell in het zuiden scheen de zon zelfs 284 uur. Vooral december en februari waren zonnige maanden. Gemiddeld over het land viel de afgelopen drie maanden 189 mm neerslag tegen 208 mm normaal, waarmee deze winter aan de droge kant was.

Klimatologische overzichten

Winter 2014: uitzonderlijk zacht, zonnig en aan de droge kant

Februari 2014: zeer zacht, vrij zonnig en normale hoeveelheid neerslag

Het laatste weekeinde van januari was de enige periode die aan de winter deed denken en dat alleen in het noordoosten van het land  (foto: Jannes Wiersema)
Het laatste weekeinde van januari was de enige periode die aan de winter deed denken en dat alleen in het noordoosten van het land (foto: Jannes Wiersema)
Afwijking van de temperatuur op twee meter boven de grond in december-februari 2013/2014 vergeleken met 1980-2010 in graden (Bron: ERA-interim/ECMWF)
Afwijking van de temperatuur op twee meter boven de grond in december-februari 2013/2014 vergeleken met 1980-2010 in graden (Bron: ERA-interim/ECMWF)
Afwijking van de luchtdruk in december-februari 2013/2014 vergeleken met 1980-2010 in Pa (Bron: ERA-interim/ECMWF)
Afwijking van de luchtdruk in december-februari 2013/2014 vergeleken met 1980-2010 in Pa (Bron: ERA-interim/ECMWF)

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Vijf jaar na het nationale hitterecord van 40,7℃

    De zomer van 2024 heeft tot nu toe nog geen langdurige of intense hitte gekend. Vijf jaar geleden...

    24 juli 2024 - Klimaatbericht
  2. Canadese bosbrandrook kleurt onze zonsondergang

    Deze maand pakten dikke rookwolken zich samen boven de bossen in Oost-Canada. Binnen zeven dagen ...

    23 juli 2024 - Klimaatbericht
  3. Early Warning Podcast - vervolg op succesvolle KNMI-podcastserie

    Het klimaat verandert en dat merken we bijna iedere dag. Het KNMI is de afgelopen jaren veranderd...

    22 juli 2024 - Nieuwsbericht
  4. 200 jaar geleden is het broeikaseffect ontdekt

    Hoera, het broeikaseffect is tweehonderd jaar oud! Of in ieder geval de eerste beschrijving ervan...

    17 juli 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten