illustratie onweersbuien
©KNMI

Onweersbuien

Bij onweersbuien kunnen windstoten, zware regen of hagel voorkomen. Onweer kan ook samengaan met valwinden en windhozen.

Wat kan ik verwachten en wat kan ik doen bij onweersbuien?

Mens en dier

Wat kan ik verwachten?
  • Kleine kans op levensgevaarlijke blikseminslag

  • Kans op overlast door onweer, zware regen, windstoten en/of hagel bij buitenactiviteiten zoals (water)sport, recreatie en evenementen (vooral in tenten)

Wat kan ik doen?
  • Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl en KNMI-app

  • Ga niet het open water op en niet naar open gebied zoals weilanden

  • Wanneer u buiten wordt verrast door onweer: schuil niet onder bomen, gebruik geen paraplu, blijf uit de buurt van hoge punten, maak u klein met de voeten tegen elkaar, sla uw armen om uw benen en ga niet liggen.

Omgeving

Wat kan ik verwachten?
  • Door zware regen kans op overlast en schade rond en in het huis, zoals het onderlopen van kelders en tuinen

  • Door windstoten kans op overlast en schade

  • Door blikseminslag kans op brand en schade

Wat kan ik doen?
  • Zet losse spullen vast zoals tuinmeubels en afvalcontainers of haal ze binnen

  • Haal stekkers uit het stopcontact

  • Sluit kelders af als het kan

Verkeer

Wat kan ik verwachten?
  • Kans op slippen met de auto en slecht zicht door (opspattend) water

  • Kleine wegen en tunnels kunnen door wateroverlast worden afgesloten

  • Windstoten kunnen lastig zijn, vooral voor fietsers, (lege) vrachtwagens en auto's met aanhanger of caravan

  • Watersporters en de kleine scheepvaart kunnen in problemen komen door plotselinge windstoten

  • Kans op vertragingen in het vliegverkeer

Wat kan ik doen?
  • Rijd langzamer, houd grotere afstand tot andere weggebruikers en rijd niet door grote waterplassen

  • Bekijk voor vertrek de actuele situatie en het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl

Mens en dier

Wat kan ik verwachten?
  • Kans op levensgevaarlijke blikseminslag

  • Kans op ongelukken door onweer, zware regen en zware windstoten

  • Grote hagelstenen kunnen mens en dier verwonden

  • In heuvelachtig gebied kan zware regen in korte tijd voor overstromingen en modderstromen zorgen

Wat kan ik doen?
  • Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, KNMI-app en KNMI Twitter en KNMI Instagram

  • Ga niet het open water op en niet naar open gebied zoals weilanden

  • Wanneer u buiten wordt verrast door onweer: schuil niet onder bomen, gebruik geen paraplu, blijf uit de buurt van hoge punten, maak u klein met de voeten tegen elkaar, sla uw armen om uw benen en ga niet liggen.

Omgeving

Wat kan ik verwachten?
  • Door zware regen kans op overlast en schade rond en in het huis, zoals het onderlopen van kelders en tuinen

  • Door zware windstoten kans op overlast en schade

  • Grote hagelstenen kunnen planten, kassen en voorwerpen beschadigen

  • Door blikseminslag kans op brand en schade

Wat kan ik doen?
  • Zet losse spullen vast zoals tuinmeubels en afvalcontainers of haal ze binnen

  • Haal stekkers uit het stopcontact

  • Sluit kelders af als het kan

Verkeer

Wat kan ik verwachten?
  • Grote kans op slippen met de auto en slecht zicht door (opspattend) water

  • Kleine wegen en tunnels kunnen door wateroverlast worden afgesloten

  • In heuvelachtig gebied kunnen wegen worden afgesloten door overstromingen en modderstromen

  • Zware windstoten kunnen gevaarlijk zijn, vooral voor fietsers, (lege) vrachtwagens en auto's met aanhanger of caravan

  • Watersporters en de kleine scheepvaart kunnen in problemen komen door plotselinge zware windstoten

  • Hagelstenen kunnen voor gladheid op de weg zorgen

  • Kans op vertragingen op de weg en in het vliegverkeer en uitval van openbaar vervoer door onbegaanbare wegen en schade aan bovenleidingen

Wat kan ik doen?
  • In sommige situaties kan Rijkswaterstaat oproepen alleen de weg of het water op te gaan als dat echt nodig is

  • Houd rekening met een langere reis op de weg en in het openbaar vervoer

  • Rijd langzamer, houd grotere afstand tot andere weggebruikers en rijd niet door grote waterplassen

  • Bekijk voor vertrek de actuele situatie en het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl

Mens en dier

Wat kan ik verwachten?
  • Grote kans op levensgevaarlijke blikseminslag

  • Grote kans op ongelukken door onweer, zware regen en zeer zware windstoten

  • Zeer grote hagelstenen kunnen mens en dier verwonden

  • In heuvelachtig gebied kan zware regen in korte tijd voor overstromingen en modderstromen zorgen

Wat kan ik doen?
  • Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, KNMI-app en KNMI Twitter en KNMI Instagram

  • Ga alleen naar buiten als dat echt nodig is

  • Volg bij overstromingen opdrachten op van gemeente, overheid en hulpdiensten

  • Wanneer u buiten wordt verrast door onweer: schuil niet onder bomen, gebruik geen paraplu, blijf uit de buurt van hoge punten, maak u klein met de voeten tegen elkaar, sla uw armen om uw benen en ga niet liggen.

Omgeving

Wat kan ik verwachten?
  • Door zware regen grote kans op overlast en schade rond en in het huis, zoals het onderlopen van kelders en tuinen

  • Door zeer zware windstoten grote kans op overlast en schade

  • Zeer grote hagelstenen kunnen gebouwen, auto's, planten en kassen beschadigen

  • Door blikseminslag kans op brand en schade

Wat kan ik doen?
  • Zet losse spullen vast zoals tuinmeubels en afvalcontainers of haal ze binnen

  • Haal stekkers uit het stopcontact

  • Sluit kelders af als het kan

Verkeer

Wat kan ik verwachten?
  • Grote kans op slippen met de auto en slecht zicht door (opspattend) water

  • Wegen en tunnels kunnen door wateroverlast worden afgesloten

  • Wegen en tunnels, vooral in heuvelachtige gebieden, kunnen onbegaanbaar worden door overstromingen, modderstromen en voorwerpen op de weg

  • Zeer zware windstoten kunnen gevaarlijk zijn, vooral voor fietsers, (lege) vrachtwagens en auto's met aanhanger of caravan

  • Watersporters en de kleine scheepvaart kunnen in problemen komen door plotselinge zeer zware windstoten

  • Hagelstenen kunnen voor gladheid op de weg zorgen

  • Grote kans op vertragingen op de weg en in het vliegverkeer en uitval van openbaar vervoer door onbegaanbare wegen en schade aan bovenleidingen

Wat kan ik doen?
  • In sommige situaties kan Rijkswaterstaat oproepen niet de weg of het water op te gaan

Uitleg over onweer en bliksem

Onweer ontstaat door wrijving tussen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht. In onweerswolken stromen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht vlak langs elkaar met snelheden van maximaal honderd kilometer per uur. Met die stromingen worden ook elektrisch geladen deeltjes meegevoerd, waardoor de wolk als een enorme condensator wordt opgeladen. Daardoor worden ontladingen mogelijk tussen de wolk en andere wolken of tussen de wolk en de aarde. Dit leidt tot bliksem en donder.

Bliksem en donder

Bliksem is een elektrische ontlading tussen een wolk en de grond of tussen twee wolken. Een bliksem van een wolk naar de grond wordt verticale ontlading genoemd, van wolk naar wolk horizontale ontlading. Een ontlading ontstaat bij een groot ladingsverschil dat wordt veroorzaakt door stijgende en dalende bewegingen in de wolk. 

Donder wordt veroorzaakt doordat de lucht die direct grenst aan de bliksemschicht plotseling zeer sterk wordt verwarmd en daardoor zeer snel uitzet. Deze uitzetting veroorzaakt een geluidsgolf. Het geluid van de donder legt in drie seconden een afstand van ongeveer één kilometer af. Het tijdsverschil tussen bliksem en donder geeft een indicatie voor de afstand tot het onweer.

Ontstaan onweer

Zware onweersbuien ontstaan in een vochtig overgangsgebied van zeer warm (tropisch) naar veel kouder weer. Tijdens zo'n bui kan de temperatuur in minder dan een half uur 10 tot 15 graden dalen. De buien worden het hevigst als er op grote hoogte in de atmosfeer een zeer sterke wind staat (straalstroom).

Neerslag

De buienwolken kunnen uitgroeien tot ongeveer 15 kilometer hoogte. Ze bevatten een enorme hoeveelheid onderkoeld water en op grote hoogte ijskristallen. Ze kunnen dus veel neerslag opleveren. Sommige buien leveren meer dan 10 millimeter in een half uur op.

Hagel

In zo'n wolkencomplex met sterk stijgende en dalende luchtstromingen hebben de druppels een lange weg te gaan voor ze het aardoppervlak bereiken. Daardoor kunnen ze alsmaar groter worden en dat verklaart de flinke druppels of hagelstenen die uit een zware bui vallen. Zware onweersbuien kunnen hagelstenen zo groot als tennisballen produceren.

Windstoten

Buien groeperen zich vaak langs lijnen, die worden voorafgegaan door windstoten. Het gevaarlijke weer is in de lucht te herkennen aan buidelvormige wolken aan de rand van het buiengebied. De wind kan al opsteken als de eigenlijke bui nog tientallen kilometers verwijderd is. Dit is zeer verraderlijk.

Bijzonder zware buien worden soms voorafgegaan door een rolwolk. Ook overdag kan het dan aardedonker worden. Een rolwolk wordt vergezeld door enorme en plotselinge windstoten van soms 100 tot 150 kilometer per uur.

Valwinden en windhozen

Onweer kan samengaan met valwinden en windhozen. Maar meestal blijft het bij een begin van hoosvorming in de lucht. Reikt de slurf wel tot de grond, dan is schade onvermijdelijk.

Meer uitleg over

  • illustratie regen

    Zware regen

    Zware regen in korte tijd kan leiden tot wateroverlast of overstromingen. Ook in het verkeer kan veel neerslag voor problemen zorgen.
  • illustratie windstoten

    Windstoten en storm

    Windstoten zijn kortdurende rukwinden of windvlagen van minstens 50 kilometer per uur. Bij zware windstoten (vanaf 75 km/u) kan het KNMI een waarschuwing uitgeven. Vanaf windkracht 9 spreken we van storm.