In de wind kan het een stuk kouder aanvoelen dan uit de wind. Dit verschijnsel staat ook wel bekend als 'windchill' of gevoelstemperatuur. Bij een gevoelstemperatuur van -15 graden of lager kunnen we een waarschuwing uitgeven.
Kans op onderkoeling, ook bij goede winterkleding
Bij een paar uur buiten kans op wonden aan de blote huid
Bedek de huid en draag genoeg (lagen) kleding als u naar buiten gaat
Blijf zoveel mogelijk uit de wind
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl en de KNMI app
Kans op schade zoals het bevriezen van buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes
Sluit buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes af
Kans op het vastvriezen van autodeuren, ijs op de autoruiten en problemen met het starten van auto's
Maak uw auto klaar voor de winter
Kans op ernstige onderkoeling na meer dan 30 minuten buiten, ook bij goede winterkleding. Hierdoor kunt u bewusteloos raken
Bij langer dan 30 minuten buiten kans op wonden aan de blote huid
Ga zo min mogelijk naar buiten
Bedek de huid en draag genoeg (lagen) kleding als u naar buiten gaat
Blijf zoveel mogelijk uit de wind
Let extra op huisdieren
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, de KNMI app en onze social media kanalen
Kans op schade zoals het bevriezen van buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes
Sluit buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes af
Kans op het vastvriezen van autodeuren, ijs op de autoruiten en problemen met het starten van auto's
Kans op vertragingen op de weg en van treinen door vorstschade
Ga goed voorbereid op reis: doe warme kleding aan, zorg voor een opgeladen telefoon en neem een deken of slaapzak mee
Maak uw auto klaar voor de winter
Bekijk voor vertrek de actuele situatie. Kijk op een van de vele reisplanners voor de trein, tram of de bus. Volg het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl
Grote kans op ernstige onderkoeling, ook bij goede winterkleding. Hierdoor kunt u bewusteloos raken
Al na minder dan 30 minuten buiten kans op wonden aan de blote huid
Ga alleen naar buiten als dat echt nodig is
Bedek de huid en draag genoeg (lagen) kleding als u naar buiten gaat
Blijf zoveel mogelijk uit de wind
Let extra op huisdieren
Volg weerberichten en waarschuwingen via KNMI.nl, de KNMI app en onze social media kanalen
Grote kans op schade zoals het bevriezen van buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes
Sluit buitenkranen en waterleidingen in niet verwarmde ruimtes af
Grote kans op het vastvriezen van autodeuren, ijs op de autoruiten en problemen met het starten van auto's
Grote kans op vertragingen op de weg en van treinen door vorstschade
Bekijk voor vertrek de actuele situatie. Kijk op een van de vele reisplanners voor de trein, tram of de bus. Volg het advies van Rijkswaterstaat voor de snelwegen op rwsverkeersinfo.nl
Soms kan Rijkswaterstaat melden niet de weg op te gaan
Warmteverlies drukken we uit in een gevoelswaarde van de temperatuur: de gevoelstemperatuur. Het verschil tussen de gemeten luchttemperatuur en de gevoelstemperatuur is een maat voor extra warmteverlies.
Er bestaan verschillende berekeningsmethoden. Bijvoorbeeld die van Siple en Passel, ontwikkeld uit experimenten in 1939 tijdens een poolexpeditie. Steadman (1971) baseerde zijn methode op de hoeveelheid kleding die nodig was om mensen te beschermen tegen de kou.
Het KNMI maakt gebruik van een in Canada ontwikkelde formule, de JAG/TI methode. Ook de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en IJsland hanteren deze formule. Deze wetenschappelijk onderbouwde methode (Joint Action Group on Weather Indices) is gebaseerd op het warmtetransport van het lichaam naar de huid. De JAG/TI index staat dichter bij de menselijke ervaring van warmteverlies dan andere methodes. Verschillende instellingen in ons land die te maken hebben met gezondheidsadviezen en weerbedrijven maken gebruik van de hierbij behorende tabel voor de gevoelstemperatuur.
De vermelde gevoelstemperatuur geldt voor een gezond, volwassen en wandelend persoon van gemiddelde lengte. De gevoelstemperatuur wordt berekend uit een combinatie van de luchttemperatuur en de gemiddelde windsnelheid.
De zon speelt geen rol in de berekeningsmethode. Maar bij zonnig weer voelt het minder koud aan dan de berekende gevoelstemperatuur doet vermoeden. Ook wanneer je met de wind in de rug wandelt, voelt het minder koud aan.
Het begrip gevoelstemperatuur is niet van toepassing op levenloze objecten zoals machines, gewassen, het antivries in de auto of kwik. We kunnen de gevoelstemperatuur dan ook niet meten met een thermometer. Het geldt ook niet voor dieren. Wel heeft de wind invloed op de snelheid waarmee afkoeling optreedt. Daarom bevriezen waterleidingen en verwarmingselementen sneller als het bij vorst ook hard waait.
Extreme doordringende kou met in De Bilt gedurende minstens een uur gevoelstemperaturen onder de -25 graden komt eens in de 33 jaar voor. Dit is gebaseerd op een halve eeuw gegevens. Eens in de twee jaar zakt de gevoelstemperatuur onder de -20 graden.
