Bijna net zo veel poolijs gesmolten als in recordjaar

De ijssmelt op de Noordpool kwam dit jaar dichtbij het laagterecord van 2007. Begin september waren zowel de noordoost- als noordwest passage van de noordelijk ijszee vrijwel ijsvrij maar van een geheel ijsvrije Noordpool was geen sprake.

Het Arctische zeeijs bereikte dit najaar zijn minimum op 14 september. In september 2008 lag er gemiddeld 4.67 miljoen vierkante kilometer zeeijs tegen 4.28 miljoen vierkante kilometer in september 2007. Er is dus iets minder ijs gesmolten dan vorig jaar maar veel meer dan gemiddeld over de laatste dertig jaar In 2005 was het minimale oppervlak 5.57 miljoen vierkante kilometer ijs. Dat jaar staat nu op de derde plaats van de jaren met de meeste ijssmelt.   

Volgens klimaatonderzoeker Sybren Drijfhout van het KNMI zijn er inmiddels legio aanwijzingen dat de spectaculaire afname aan zeeijs in 2007 niet alleen het gevolg was van de opwarming. Ook het weer bevorderde de ijssmelt. De zon scheen vorig jaar in het poolgebied aanzienlijk meer dan normaal en bovendien werd extreem veel warme lucht vanuit het zuiden aangevoerd. Dat hing samen met een hardnekkig hogedrukgebied boven Alaska en lage druk boven het oosten van Siberië. De temperatuur van de lucht was dit jaar minder hoog dan in 2007, maar de luchtdrukverdeling die zorgt voor aanvoer van warmte keerde terug in augustus zodat er die maand uitzonderlijk veel ijs smolt.

Net als in 2007 is de afname van zeeijs in 2008 sterker dan het IPCC, het Intergovernmental Panel on Climate Change in zijn modellen aangeeft. Mogelijk is door de opwarming van het noordpoolgebied de gemiddelde circulatie (windrichting) veranderd. Daardoor is de opwarming nog verder versterkt. Nader onderzoek op het KNMI naar abrupte klimaatveranderingen in het Arctisch gebied moet uitwijzen of die hypothese klopt.